Alev Alatlı: Toplumsal adalet, kapitalizmin özür dilemesidir

Selinx1

New member
Katılım
25 Mar 2021
Mesajlar
4,758
Puanları
0
Bu yıl 4.’sü düzenlenen ve dünyanın en büyük şehircilik buluşması olan Kartepe Doruğu “Dirençli Kentler ve Kentin Dönüşümü” temasıyla 25 ülkeden gelen 350 entelektüel, akademisyen, ekonomist, kent bilimcisi ve dünyanın geleceği için söyleyecek kelamı olanlar burada yer aldı. Kartepe Tepesinin 3. gününde Akçakoca Salonunda kentler ve toplumsal adalet konusu ele alındı. Ayşe Böhürler’in moderatörlüğünde gerçekleşen oturuma Celaleddin Çelik katıldı. Muharrir Alev Alatlı ise telekonferans ile programa katılarak bahis hakkında fikirlerini paylaştı. Programın moderatörü Böhürler, ‘’Kamusal alanlarımızın nasıl verimliliğini arttırılabilir, kent sorunu nedir, kent yapıları nedir, burada konuşacağız’’ kelamlarıyla oturumu başlattı ve kelamı online olarak iştirak sağlayan Alev Alatlı’ya bıraktı.

BATININ ÇOK BİLİNEN KENTLERİNİN TARİHİNE BAKMAK GEREK

Özgür kanısının kalemi olarak tanıdığımız, 2006 yılında Rusya’da Mihail Aleksandroviç Şolohov 100. Yılı edebiyatı ve Cumhurbaşkanlığı Kültür Ve Sanat Ödülünün de sahibi olan Alev Alatlı, “Şehirlerin oluşum tarihi pek az anlatılır onu oluşturan sebepler nedir konuşmaz ve bilmezsek onun ortasından çıkamazsınız kenti planlamada sorun yaşarsınız. Aristoya nazaran kent siyasetin yapılaşması demektir. Kentlerin ayrıştırılmış ve ayrıcalıklı olması gerekir. Evvelden 1 milyon nüfuslu Roma aslında çöpün ortasından cesetler çıkan bir yerdi, fazlaca bilinen Roma’nın aslı budur. Bu sebeple Roma’ya tekrar bakmak lazım. Toplumsal adalet kavramı İslam kavramı değildir. Toplumsal adalet, kapitalizmin özür dilemesidir. Bizim kentlerimiz yani Asya çıkışlı kentlerimizde gökyüzü temel alınarak kentleşme sağlanır. Bu sebeple düz olmasını bekleyemezsiniz, gökyüzü de hayatın değişim döngüsünü oluşturur” diyerek dünya kentlerinin eski devir hallerinden bahsetti.

KENTİ EŞİTSİZLİK HİSSEDİLMEYECEK BİÇİMDE PLANLANMALI

TRT Haber’de yayınlanan Gelenekten Geleceğe programından tanıdığımız İstanbul Kent Üniversitesi’nde mimari proje dersler veren Türkiye Tasarım Vakfı idare konseyi üyesi Celaleddin Çelik, “Şehirleşmeyi biz, dünyaya biçim verme olarak kıymetlendirebiliriz. İnsanın konumlandırılışı kenti oluşturuyor. İnsanın idraki kendine mahsus biçimde biçimlendirmesi insanın var oluş biçimi etrafa müdahale olmakla bütünleşiyor. Tahlili aramak için insanın pozisyonuna kadar gitmeliyiz. Kente önümüzdeki bir plan olarak baktığımızda tasarımcının kente yansıttığı bir plandır. Rasyonel bir kurgu ile oluşur. İnsanın tercihleri kentle özdeşleşmesi şuurlu tercih ise tabiatla alaka kurmaktır. Mekânsal tercihler eşitliği ya da eşitsizliği belirliyor. Kent kurma maliyetli bir sıkıntıdır. Devletlerin ve kamuyu planlayan faaliyetlerin son derece dikkatli olması gerekiyor eşitsizliği hissedilmeyecek biçimde yapılmasına itina gösterilmeli” dedi.

BATIYA BAKARSANIZ TOPLUMSAL ADALET BULAMAZSINIZ

Programda yine kelam alan Alev Alatlı, “ Bu kentlerde toplumsal adalet beklemek abestir. Matematik ve fizik keşfetmelidir. Aristo’ya bakmak gerekir. Batı kültürüne teslim olursanız kentler katıksız geometri kurallarına uymak zorunda kalır. TOKİ bu durumu epey mu güzel yapıyor diye bakmak lazım. Batıda bakılan binalar bakarsanız artık duvar koymuyor açıklık niyeti ve mahremiyetin ihlali gerçeği düşünülmüyor. Bunun neresine toplumsal adaleti yerleştirilebilir’’ sözünü kullandı.

KAPİTALZM OLMADAN TOPLUMSAL ADALET OLMAZ

Alatlı’nın kelamlarına katkıda bulunan Celaleddin Çelik, “Her cins gelişmeye itidalli bakışa muhtaçlık var. Tabi akışın kararıdur. Buna nasıl bakıldığı kıymetlidir. Matematiği husus alırsak yüzde yüz gerçek budur demediğimiz vakit gerçek ortaya çıkacak. Bu dünyaya biçim verirken nasıl baktığımızın kıymeti büyük anlamlandırma biçimini ortaya çıkarmalıyız. Kapitalizm olmadan toplumsal adalet konuşulamaz bakış açısı doğrudur” dedi.

TÜRKİYE KENT PLANINDA ESKİSİ ÜZERE DOĞUYU ÖRNEK ALMALI

Muharrir Alatlı son olarak, “Pandeminin sonuç getirdiğini düşünmüyorum müfredatın büsbütün değişmesi gerektiği kanısındayız. Allah’a epeyce şükür Müslümanız belli duyarlılıklarımız var. Bu sebeple çocuklara daha kolay anlatırız. Evvel insan olmayı öğrenmeliyiz. Bana göre ahlaken, ruhen arınmamız gerekiyor. Türkiye olarak tövbeden geçmemiz gerekiyor. Her yasal olan helal değildir. Buna göre davranmalıyız. Batının yaptığı bunlar mavi gözlü bunlar bizden diyerek olmaz. Türkiye bu hususta kendine bakmalı. Ayrışma hakikat değildir. Dünyayı örnek almayın kenti betona gömmeyin aklınızı başınıza alın. Türkiye’nin kent planlaması yaparken evvelden olduğu üzere doğu külçeşidini, gökyüzünün rölevesini örnek alması gerekir.” açıklamasını yaptı.

İŞTİRAK PLAKETİ TAKDİM EDİLDİ

Seminerde katılan Böhürler ve Çelik’e Büyükşehir Kent Tarihi ve Tanıtımı Daire Lideri Ali Yeşildal ve Kültür ve Toplumsal İşler Daire Lideri Raşit Fidan tarafınca plaket takdim edildi.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
 
Üst