Boğaziçili bilim insanı geometriyi kullanarak titreşimi yok ediyor

Selinx1

New member
Katılım
25 Mar 2021
Mesajlar
4,758
Puanları
0
Boğaziçili bilim insanı geometriyi kullanarak titreşimi yok ediyor:

Sarsıntı dalgasını binadan geri döndürerek, tesirini yok etmek mümkün!

Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Kısmı Lider Yardımcısı Prof. Dr. Çetin Yılmaz, gereçleri özel geometrik formlarda işleyerek titreşimi yok edebiliyor. Bu alanda geliştirdiği prototiplerle dünya çapında dikkat çeken bilim insanı, bunun sarsıntıya güçlü yapıların inşası ile beyaz eşya ve otomotiv dallarında kullanılabileceğini söylüyor.


Prof. Dr. Çetin Yılmaz piyasada kolaylıkla bulunabilecek çelik, alüminyum, plastik üzere gereçleri özgün geometrilerde işleyerek çeşitli tiplerdeki titreşimi yok edebiliyor. Boğaziçi Üniversitesi’ndeki laboratuvarında geliştirdiği prototiplerle dünyadaki örneklerin epeyce ötesine geçmeyi başaran bilim insanı, işin sırrının kullanılan gereçte değil, tasarım ve geometride olduğunu paylaşıyor.

“YÖNTEMİMİZ DÜNYA LİTERATÜRÜNE GEÇTİ”

Titreşim yalıtımı üzerine uzun yıllardır çalışan bilim insanı geliştirdiği “atalet artırımı” prosedürünün dünya literatüründe yer bulduğunu söz ediyor. Bilim insanı bu metodu, “Titreşim ve dalgaların iletimi konusu fizik ve mühendislikte uzun yıllardır çalışılıyor. Doktora daha sonrası çalışmalarım sırasında klâsik sistemlere alternatif olarak materyallerin efektif kütlesini yahut ataletini artırarak daha ağırmış üzere davranmalarını sağlayıp, titreşimleri iletmeyeceğini gösterdik. Elinize alıp tarttığınızda 1 kilogram gelen bir gerecin sarsmaya çalıştığınızda 10 yahut 100 kilogram üzere davranmasını sağlayabiliyoruz. Ağır yapıları sarsmak sıkıntı olduğu için titreşimler de iletilmiyor. bu biçimdece geliştirdiğimiz bu ‘atalet artırımı’ yolunu dünya literatürüne sokmayı başardık” kelamlarıyla anlatıyor.

“HER ŞEY GEOMETRİDE GİZLİ”

Prof. Dr. Çetin Yılmaz, bu usulde piyasada basitçe bulunabilen çelik, alüminyum ve plastik üzere materyallerin kullanıldığını, bu niçinle makul bütçelerle yapılabildiğini de tabir ediyor. İşin sırrının materyalde değil, tasarım ve geometride olduğunu belirtiyor:

“Piyasada basitçe bulunan çelik, alüminyum, plastik üzere gereçlerle çalışıyoruz, özel materyaller kullanmıyoruz. Gereçleri işleyerek özgün geometride yapılar elde ediyoruz. Bu yapıların bir tarafınca verilen titreşim dalgası, prototipin başka yanında neredeyse hiç hissedilmiyor. Buradaki titreşim büyüklüğü 1000 üniteden 1’e düşüyor. Yani yapı boyunca titreşim, geliştirdiğimiz özel dizilim ve geometrik biçimler yardımıyla neredeyse yok ediliyor. Bu bahiste tüm dünyadaki benzeri örneklerin hayli ötesine geçmeyi başardığımızı söyleyebilirim.”

“ÜÇ BOYUTTA TİTREŞİMLERİ YOK EDECEK PROTOTİP ÜZERİNDE ÇALIŞIYORUZ”


Prof. Dr. Çetin Yılmaz son 10 yıldır bu alanda fazlaca büyük yol aldıklarını da kelamlarına ekliyor. TÜBİTAK 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı’na dahil olan Ar-Ge projesi kapsamında biroldukca taraftan gelen titreşimleri de yok edilebilecek 3d bir prototip üzerinde mesai harcadıkları bilgisini de paylaşan bilim insanı, “2013’ten beri bu alanda epey yol kat ettik. Evvel tek boyut, akabinde iki, artık de üç boyutta titreşimleri yok edebilecek yeni bir prototip üzerinde çalışıyoruz. Yani biroldukca istikametten gelen titreşim dalgalarını neredeyse hiç iletmeyecek bir örnekten bahsediyorum. Bu mevzuda benimle birlikte çalışan lisansüstü öğrencilerimle çok gelişme kaydettik” diye konuşuyor.

“DEPREME DESTEKLİ BİNALARIN İNŞASINDA KULLANILABİLİR”

Prof. Dr. Yılmaz, projenin sarsıntıya destekli yapıların inşasında büyük bir potansiyele sahip olduğunu tabir ediyor. Bilim insanına bakılırsa bu yaklaşımdan faydalanılarak özel geliştirilen çelik konstrüksiyonlarla sarsıntılar neredeyse hiç hissedilmeyebilir.

“Bir sarsıntı ülkesinde yaşıyoruz. Projemiz yardımıyla elde ettiğimiz gelişmeler sarsıntıya destekli binaların ve yapıların inşa edilmesinde hayli kıymetli vazifeler üstlenebilir. Sarsıntı titreşimlerinin binalara ve yapılara iletilmesini engelleyebiliriz. Olağan bu bahiste özel geliştirmelerin yapılması gerekiyor. Bizim örneklerimiz çabucak hemen küçük boyutlarda olsa da bu alandaki geleceğe yönelik potansiyeli hayli büyük.”

Bilim insanı projenin yalnızca sarsıntıya karşı güçlü yapıların inşasında değil, otomotiv ve beyaz eşya kesimlerinde kullanıcı tecrübesinin geliştirilmesinde büyük rol oynayan titreşimlerin azaltılması çalışmaları için de kullanılabileceğini kelamlarına ekliyor.

Prof. Dr. Çetin Yılmaz kimdir?

Prof. Dr. Çetin Yılmaz, Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden 2000 yılında lisans derecesini aldıktan daha sonra lisansüstü eğitim için ABD Michigan Üniversitesi’ne gitti. 2001’de makine mühendisliği, 2002’de matematik alanında yüksek lisans derecelerini alarak 2005 yılında makine mühendisliği alanında doktorasını tamamladı. 2005-2007 yılları içinde bir daha Michigan Üniversitesi’nde doktora daha sonrası araştırmacı olarak çalıştı. 2007 yılında Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’ne öğretim üyesi olarak katıldı. Araştırma mevzuları içinde dinamik, titreşim, akustik ve tasarım yer alıyor. Bu alanlarda bir fazlaca akademik ve sanayi projesi yürüten bilim insanı, 40’ın üzerinde makale ile bildiri yayını ve 15 patent başvurusu yaptı. 2017’de ise Türkiye Bilimler Akademisi tarafınca verilen Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı Ödülü’nü aldı.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
 
Üst