Değişen ömür şartlarına paralel olarak çalışma prosedürleri de değişimden hissesini alıyor. Dünya genelinde bilhassa Covid-19 süreci ile uzaktan çalışmanın biroldukca bölümde zarurî olarak uygulanması, çalışma hayatında yeni çalışma biçimlerini gündeme getiriyor. Artık dünyada şu sorunun karşılığı aranıyor: Haftada beş gün yerine dört gün çalışarak tıpkı maaşı almak mümkün olabilir mi? Uzmanlar, bir ‘esnek çalışma’ sistemi olan ‘sıkıştırılmış iş haftaları’ düzenlemesinin biroldukca ülkede uygulandığına dikkat çekiyor. Bu teknikte mesela haftalık 5 gün olan çalışma programı, beş günden daha az vakte sıkıştırılıyor. Örneğin günlük 8 saatlik çalışma yerine günde 10 saat ve haftada 4 gün olarak düzenleme yapılıyor. Uzmanlar bu formülün verimliği ve iş kalitesini artırdığını vurguluyor.
Üsküdar Üniversitesi İrtibat Fakültesi Reklam Tasarımı ve Bağlantısı Kısım Lideri Doç. Dr. Dinçer Atlı, bilhassa Covid-19 süreciyle bir arada uzaktan çalışmanın biroldukça kesimde zarurî olarak uygulanmasının çalışma hayatında yeni çalışma biçimlerinin tekrar gündeme gelmesine niye olduğuna dikkat çekti.
Çalışma, memnunluk kaynağı olamaz mı?
Doç. Dr. Dinçer Atlı, çalışma aksiyonunun tarih boyunca zahmet, meşakkat üzere manalar taşıdığını belirterek şunları söylemiş oldu:
“Eski Yunan’da çalışma manasında kullanılan ‘ponos’ sözcüğü ‘sıkıntı verici nazaranv duygusu’ manasına geliyordu. Latince’deki ‘poena’ sözcüğü de emsal bir manaya sahip olarak keder, ıstırap acı manası taşır. Göktürkçe’de ise emek sözcüğü ‘emge’ sözcüğünden geliyor ve zahmet, eziyet acı manasına geliyor. Pekala emek ve çalışma zahmet ve badire ile muadil olmak zorunda mı? Çalışmak memnunluk kaynağı olamaz mı? Bu bağlamda, Sigmund Freud ‘Mutluluk nedir?’ sorusuna ‘Sevmek ve çalışmaktır’ cevabını veriyor. Karl Marx ise yabancılaşma olmadığı sürece çalışma hareketini doğal bir aksiyon olarak keyif ve memnunluk kaynağı olarak görür. Çalışma müddetlerinin kısaltılması konuşulurken Bertrand Russell’a değinmeden geçmek olmaz. Russell, 1935 yılında yayınladığı “Aylaklığa Övgü” isimli denemesinde çağdaş teknolojiler yardımıyla uygarlığa ziyan vermeksizin boş vakti beşerler içinde hisse etmenin mümkün olduğunu söylüyor. Russell, bu mevzuda pek cüretkârdır ve çalışma saatlerinin günde 4 saate indirilmesini ve geri kalan vakti insanların kendileri için harcamalarını önerir.”
Covid-19 süreci yeni çalışma biçimlerini getirdi
Günümüzde Russell’ın önerdiği kadar ütopik olmasa da fiyat kesintisi olmadan çalışma müddetlerinin kısaltılması ile ilgili kimi ülkelerde tartışma ve uygulamalar başladığını kaydeden Doç. Dr. Dinçer Atlı, dünyada Covid-19 süreci ile bir arada uzaktan çalışmanın biroldukca kesimde mecburî olarak uygulanmasının, çalışma hayatında yeni çalışma biçimlerinin yeniden gündeme gelmesine niye olduğunu kaydetti.
Dört günlük çalışma nizamı gündeme geldi
Doç. Dr. Dinçer Atlı, “Özellikle İzlanda, Japonya, Yeni Zelanda, Almanya, Finlandiya, İspanya ve İngiltere üzere ülkelerde fiyat kesintisi olmadan azaltılmış çalışma saatlerinin ya da öteki deyişle haftada dört günlük çalışma tertibi konusunda sendikalar, sivil toplum örgütleri ve kimi siyasetçilerin başlatmış olduğu tartışmalar gündemde yer tutmaya başladı.” dedi.
Çalışma saati düştü, verimlilik arttı
Bu bağlamda enteresan gelişmelerden birinin 2015-2019 yılları içinden İzlanda’da yaşandığını kaydeden Doç. Dr. Dinçer Atlı, “İzlanda’da 2015 yılında BSRB- Devlet ve Belediye Çalışanları Federasyonu (BSRB), Reykjavík Belediyesi ve merkezi hükümet tarafınca gerçekleştirilen dünyanın en büyük çalışma deneyinde 2 bin 500 emekçi ile pilot bir çalışma yapıldı. Akabinde 2017 yılında BSRB ile hükümet içinde 440 çalışanın katıldığı ikinci deney yapıldı. İzlanda’daki Sürdürülebilirlik ve Demokrasi Derneği (Alda) ve İngiltere’deki Autonomy Derneği’nin ortak tahliline nazaran; ülke nüfusunun yüzde 1’ine karşılık gelen bu deneylerin kararında fiyatlarda azalma olmadan çalışma saatleri haftada 40 saat yerine 35-36 saate düşürüldüğünde verimlilik ya tıpkı kaldı ya da arttı. Bunun yanında deneye katılanlarda gerilim ve tükenmişlik hissi azaldı, sıhhat ve iş-yaşam istikrarında değerli ölçüde düzgünleşme yarattığı görüldü.” diye konuştu.
İzlanda’da hayata geçiriliyor
Yapılan bu denemelerin, İzlanda’daki sendikaları personellerin çalışma modellerini patronlarla bir daha görüşmeye yönelttiğini tabir eden Doç. Dr. Dinçer Atlı, “2019-2021 devrinde çalışanlar sendikaları aracılığıyla iş mukavelelerine azaltılmış çalışma saatlerini ekletmeyi başardılar. Birebir fiyata bir gün daha az çalışma modeli 2021 Haziran ayı prestijiyle İzlanda’daki çalışanlar 86’sı için uygulanan ya da fazlaca yakın gelecekte uygulanacak bir düzenleme olarak hayat buluyor. İzlanda’da ilerleyen tarihlerde haftada dört gün çalışma modelinin kalıcı olması ve tüm iş kollarına yayılması öngörülüyor.” dedi.
İzlanda’daki uygulama ilham verebilir
Doç. Dr. Dinçer Atlı, kelamlarına şöyleki devam etti: “İzlanda’da kamu bölümünde başlayan ve özel bölümde de uygulama alanı bulan fiyat kesintisi olmadan azaltılmış çalışma saatleri, günümüzde dünyanın başka ülkelerinden çalışanlar ve patronlar için de ilham kaynağı. Bu bağlamda sendika ve sivil toplum örgütlerinin tartışmaya açtığı bu çalışma düzenlemesi dünyada çabucak hemen yaygın uygulama alanı bulamasa da Japonya, Yeni Zelanda, Almanya, Finlandiya, İspanya ve İngiltere üzere ülkelerde tartışılıyor.”
Bir esnek çalışma sistemi: Sıkıştırılmış iş haftaları düzenlemesi
Bu bahse yakın bir uygulama olarak sıkıştırılmış iş haftaları düzenlemesine değinen Doç. Dr. Dinçer Atlı, “Bir ‘esnek çalışma’ formülü olan ‘sıkıştırılmış iş haftaları’ düzenlemesi ise insan kaynakları uygulamalarında yer alan bir prosedür. Bu usulde mesela haftalık 5 gün olan çalışma programı beş günden daha az vakte sıkıştırılıyor. Örneğin günlük 8 saatlik çalışma yerine günde 10 saat ve haftada 4 gün olarak düzenleme yapılıyor. ABD, Yeni Zelanda, Avustralya, İngiltere, Almanya üzere ülkelerde uygulama alanı bulan bu düzenlemelerde ekseriyetle İzlanda meseladeki üzere toplam çalışma müddeti azaltılmıyor çalışma müddetleri belli günlere sıkıştırılıyor.” diye konuştu.
Bu sistemler randımanı artırıyor
Doç. Dr. Dinçer Atlı, bu çalışma formlarının iş yerindeki randımanı düşürmediğini, hatta artırdığını belirterek çalışanların üretkenliğine ve uygun oluş haline katkı sunan İzlanda örneği üslubu uygulamaların ya da yerine bakılırsa bir ‘esnek çalışma’ sistemi olan ‘sıkıştırılmış iş haftaları’ düzenlemesi üzere uygulamaların önümüzdeki süreçte daha fazlaca tartışılacağını söylemiş oldu.
Verimlilik ve iş kalitesi artıyor
Bu uygulamaların dünyanın çeşitli ülkelerinde daha fazla oranda uygulama alanı bulacağını kaydeden Doç. Dr. Dinçer Atlı, “Zira araştırmalar da gösteriyor ki çalışanlar iş yoğunluğu ve iş geriliminden uzaklaşır ve patronları ile gönül bağı içerisinde olurlarsa hem verimlilik tıpkı vakitte iş kalitesi artıyor. Verimlilik ve iş kalitesinin artması patronlar için karlılık manasına geldiği için de hem çalışan hem patron tıpkı vakitte müşteriler açısından bir kazan kazan durumu oluşturuyor.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Üsküdar Üniversitesi İrtibat Fakültesi Reklam Tasarımı ve Bağlantısı Kısım Lideri Doç. Dr. Dinçer Atlı, bilhassa Covid-19 süreciyle bir arada uzaktan çalışmanın biroldukça kesimde zarurî olarak uygulanmasının çalışma hayatında yeni çalışma biçimlerinin tekrar gündeme gelmesine niye olduğuna dikkat çekti.
Çalışma, memnunluk kaynağı olamaz mı?
Doç. Dr. Dinçer Atlı, çalışma aksiyonunun tarih boyunca zahmet, meşakkat üzere manalar taşıdığını belirterek şunları söylemiş oldu:
“Eski Yunan’da çalışma manasında kullanılan ‘ponos’ sözcüğü ‘sıkıntı verici nazaranv duygusu’ manasına geliyordu. Latince’deki ‘poena’ sözcüğü de emsal bir manaya sahip olarak keder, ıstırap acı manası taşır. Göktürkçe’de ise emek sözcüğü ‘emge’ sözcüğünden geliyor ve zahmet, eziyet acı manasına geliyor. Pekala emek ve çalışma zahmet ve badire ile muadil olmak zorunda mı? Çalışmak memnunluk kaynağı olamaz mı? Bu bağlamda, Sigmund Freud ‘Mutluluk nedir?’ sorusuna ‘Sevmek ve çalışmaktır’ cevabını veriyor. Karl Marx ise yabancılaşma olmadığı sürece çalışma hareketini doğal bir aksiyon olarak keyif ve memnunluk kaynağı olarak görür. Çalışma müddetlerinin kısaltılması konuşulurken Bertrand Russell’a değinmeden geçmek olmaz. Russell, 1935 yılında yayınladığı “Aylaklığa Övgü” isimli denemesinde çağdaş teknolojiler yardımıyla uygarlığa ziyan vermeksizin boş vakti beşerler içinde hisse etmenin mümkün olduğunu söylüyor. Russell, bu mevzuda pek cüretkârdır ve çalışma saatlerinin günde 4 saate indirilmesini ve geri kalan vakti insanların kendileri için harcamalarını önerir.”
Covid-19 süreci yeni çalışma biçimlerini getirdi
Günümüzde Russell’ın önerdiği kadar ütopik olmasa da fiyat kesintisi olmadan çalışma müddetlerinin kısaltılması ile ilgili kimi ülkelerde tartışma ve uygulamalar başladığını kaydeden Doç. Dr. Dinçer Atlı, dünyada Covid-19 süreci ile bir arada uzaktan çalışmanın biroldukca kesimde mecburî olarak uygulanmasının, çalışma hayatında yeni çalışma biçimlerinin yeniden gündeme gelmesine niye olduğunu kaydetti.
Dört günlük çalışma nizamı gündeme geldi
Doç. Dr. Dinçer Atlı, “Özellikle İzlanda, Japonya, Yeni Zelanda, Almanya, Finlandiya, İspanya ve İngiltere üzere ülkelerde fiyat kesintisi olmadan azaltılmış çalışma saatlerinin ya da öteki deyişle haftada dört günlük çalışma tertibi konusunda sendikalar, sivil toplum örgütleri ve kimi siyasetçilerin başlatmış olduğu tartışmalar gündemde yer tutmaya başladı.” dedi.
Çalışma saati düştü, verimlilik arttı
Bu bağlamda enteresan gelişmelerden birinin 2015-2019 yılları içinden İzlanda’da yaşandığını kaydeden Doç. Dr. Dinçer Atlı, “İzlanda’da 2015 yılında BSRB- Devlet ve Belediye Çalışanları Federasyonu (BSRB), Reykjavík Belediyesi ve merkezi hükümet tarafınca gerçekleştirilen dünyanın en büyük çalışma deneyinde 2 bin 500 emekçi ile pilot bir çalışma yapıldı. Akabinde 2017 yılında BSRB ile hükümet içinde 440 çalışanın katıldığı ikinci deney yapıldı. İzlanda’daki Sürdürülebilirlik ve Demokrasi Derneği (Alda) ve İngiltere’deki Autonomy Derneği’nin ortak tahliline nazaran; ülke nüfusunun yüzde 1’ine karşılık gelen bu deneylerin kararında fiyatlarda azalma olmadan çalışma saatleri haftada 40 saat yerine 35-36 saate düşürüldüğünde verimlilik ya tıpkı kaldı ya da arttı. Bunun yanında deneye katılanlarda gerilim ve tükenmişlik hissi azaldı, sıhhat ve iş-yaşam istikrarında değerli ölçüde düzgünleşme yarattığı görüldü.” diye konuştu.
İzlanda’da hayata geçiriliyor
Yapılan bu denemelerin, İzlanda’daki sendikaları personellerin çalışma modellerini patronlarla bir daha görüşmeye yönelttiğini tabir eden Doç. Dr. Dinçer Atlı, “2019-2021 devrinde çalışanlar sendikaları aracılığıyla iş mukavelelerine azaltılmış çalışma saatlerini ekletmeyi başardılar. Birebir fiyata bir gün daha az çalışma modeli 2021 Haziran ayı prestijiyle İzlanda’daki çalışanlar 86’sı için uygulanan ya da fazlaca yakın gelecekte uygulanacak bir düzenleme olarak hayat buluyor. İzlanda’da ilerleyen tarihlerde haftada dört gün çalışma modelinin kalıcı olması ve tüm iş kollarına yayılması öngörülüyor.” dedi.
İzlanda’daki uygulama ilham verebilir
Doç. Dr. Dinçer Atlı, kelamlarına şöyleki devam etti: “İzlanda’da kamu bölümünde başlayan ve özel bölümde de uygulama alanı bulan fiyat kesintisi olmadan azaltılmış çalışma saatleri, günümüzde dünyanın başka ülkelerinden çalışanlar ve patronlar için de ilham kaynağı. Bu bağlamda sendika ve sivil toplum örgütlerinin tartışmaya açtığı bu çalışma düzenlemesi dünyada çabucak hemen yaygın uygulama alanı bulamasa da Japonya, Yeni Zelanda, Almanya, Finlandiya, İspanya ve İngiltere üzere ülkelerde tartışılıyor.”
Bir esnek çalışma sistemi: Sıkıştırılmış iş haftaları düzenlemesi
Bu bahse yakın bir uygulama olarak sıkıştırılmış iş haftaları düzenlemesine değinen Doç. Dr. Dinçer Atlı, “Bir ‘esnek çalışma’ formülü olan ‘sıkıştırılmış iş haftaları’ düzenlemesi ise insan kaynakları uygulamalarında yer alan bir prosedür. Bu usulde mesela haftalık 5 gün olan çalışma programı beş günden daha az vakte sıkıştırılıyor. Örneğin günlük 8 saatlik çalışma yerine günde 10 saat ve haftada 4 gün olarak düzenleme yapılıyor. ABD, Yeni Zelanda, Avustralya, İngiltere, Almanya üzere ülkelerde uygulama alanı bulan bu düzenlemelerde ekseriyetle İzlanda meseladeki üzere toplam çalışma müddeti azaltılmıyor çalışma müddetleri belli günlere sıkıştırılıyor.” diye konuştu.
Bu sistemler randımanı artırıyor
Doç. Dr. Dinçer Atlı, bu çalışma formlarının iş yerindeki randımanı düşürmediğini, hatta artırdığını belirterek çalışanların üretkenliğine ve uygun oluş haline katkı sunan İzlanda örneği üslubu uygulamaların ya da yerine bakılırsa bir ‘esnek çalışma’ sistemi olan ‘sıkıştırılmış iş haftaları’ düzenlemesi üzere uygulamaların önümüzdeki süreçte daha fazlaca tartışılacağını söylemiş oldu.
Verimlilik ve iş kalitesi artıyor
Bu uygulamaların dünyanın çeşitli ülkelerinde daha fazla oranda uygulama alanı bulacağını kaydeden Doç. Dr. Dinçer Atlı, “Zira araştırmalar da gösteriyor ki çalışanlar iş yoğunluğu ve iş geriliminden uzaklaşır ve patronları ile gönül bağı içerisinde olurlarsa hem verimlilik tıpkı vakitte iş kalitesi artıyor. Verimlilik ve iş kalitesinin artması patronlar için karlılık manasına geldiği için de hem çalışan hem patron tıpkı vakitte müşteriler açısından bir kazan kazan durumu oluşturuyor.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı