Kentsel Dönüşümde Birinci Kural: Gerçek Mühendislik Çalışmaları

Selinx1

New member
Katılım
25 Mar 2021
Mesajlar
4,758
Puanları
0
Kentlerde, imar planına uymayan, ruhsatsız binaların yıkılıp, plana uygun, toplu yerleşim alanlarının oluşturulması olarak nitelendirilen kentsel dönüşüm, 1980’lerden bu yana ülke gündeminde yer tutuyor.

Kentsel dönüşüm kavramı, uygulamada dönüşüm planlarıyla metropollerde karşılaştığımız bir olgu iken, 17 Ağustos 1999 Marmara zelzelesinden daha sonra tüm Türkiye’ye yayılan ve belediyelerin gündeminden çıkmayan bir mevzu haline geldi.

“Kentsel Dönüşüm” hakkında merak edilen mevzulara, Fortes Mühendislik AŞ. İdare Şurası Üyesi Mühendis Yavuz Kılıç açıklık getirdi.


Kentsel Dönüşümün Birden çok Gayesi Var!

Kentsel dönüşümün, bir kentsel yenileştirme olarak ele alındığında, kentlerin eski bir yapıdan daha yeni ve daha güzel bir yapıya kavuşturulması manasını taşıdığını lisana getiren Fortes Mühendislik AŞ. İdare Konseyi Üyesi Mühendis Yavuz Kılıç, “Kentsel dönüşüm, biroldukça niçine bağlı olarak vakit içerisinde eskimiş, kullanması uygun ve inançlı olmayan kentsel dokunun, günün standartlarına uygun olarak dönüştürülmesi sürecidir.

Kentler, vakit içerisinde olumlu ya da olumsuz değişime, dönüşüme uğrarlar. Artan göçlerle bir arada çarpık ve plansız kentleşme, toplumsal, çevresel ve fizikî açıdan makûs, yapılara dönüşebilirler. Vakit içerisinde eskiyen yapılar tehdit ögesi oluşturduğundan dolayı, süratlice yenilenmesi muhtemel kazaların da önünü kesecektir.

Kentin, kültürel mirasının gelecek kuşaklara aktarılması, doğal, tarihi ve kültürel dokusunun korunması da kentsel dönüşümün emellerinden biridir.

Kentsel dönüşümü, kentlerin muhakkak gayeler çerçevesinde, “dönüştürülmesi, yenilenmesi, değiştirilmesi” olarak ele aldığımızda, kent hudutları ortasındaki rastgele bir alan, mahalle ya da semt, kentsel dönüşüm konusu içerisinde olabilir.

Kentsel dönüşüm faaliyetleri yapılırken, kentin fizikî şartları ile toplumsal sorunları içinde direkt bir ilgi kurulmalıdır. Kentsel dönüşüm ortaya çıkan yeni fizikî, toplumsal, ekonomik, çevresel ve alt yapısal gereksinimlere karşılık vermelidir.

Kentsel dönüşüm projeleri, çöküntü alanları haline gelen kent modüllerinde hayat kalitesini bir daha üstlere taşıyacak stratejileri geliştirerek, kentsel refah ve hayat kalitesini artırmayı hedeflemelidir.

Kentsel dönüşümde, kentsel alanlar en faal bir biçimde kullanılmalı ve gereksiz kentsel yayılmadan kaçınmaya yönelik projeler hayata geçirilmelidir. Bu sayede atıl olan alanların yeniden kullanıma açılması, gereksiz yayılmaları sonlandırmış olacaktır.

Tarihi Osmanlı Devri’ne Uzanıyor…

Kentsel dönüşüm tarihinin Osmanlı Dönemi’ne kadar uzandığını belirten Fortes Mühendislik AŞ. İdare Konseyi Üyesi Yavuz Kılıç, şunları söylemiş oldu: “Osmanlı İmparatorluğu’nun son yüzyılında kentsel dönüşüm faaliyetleri, öteki ülkelerle gerçekleştirilen ekonomik münasebetler temelinde gelişmesiyle birlikte birinci vakit içinderda ticaret kentleri olan İstanbul, Bursa, İzmir üzere kentlerde, bir yenilenme projesi olarak uygulanmıştır.

Ticaret merkezlerinin bulunduğu kentlerde, bilhassa 1860’lı senelerdan daha sonra, bedesten ve liman etrafındaki ticaret merkezlerinin yanı sıra çağdaş iş alanlarının varlığı da artmıştır. Çağdaş toplumun inşa edilmeye çalışıldığı bu süreçte yapılan kamu ve ticaret alanları kararında, kent merkezleri büyümüştür.

Büyüyen kent merkezleri, öbür ülkelerle yapılan ekonomik ticaret kapsamında bir daha gözden geçirilerek vakit içinde eskiyen, bozulan yapılar çeşitli projelerle bir daha kullanıma sunulmuştur. bu vakitte yürütülen kentsel dönüşüm çalışmalarının bir öbür hedefi ise İstanbul’da çıkabilecek mümkün yangınların önüne geçmeye yönelik birtakım yeni düzenleme projeleri biçiminde olmuştur.

Oluşturulan nizamnamelerle bir arada kentsel sıkıntıların çözülmesine yönelik bir daha inşa faaliyetleri yasal düzenlemelerle ele alınmıştır.

1990’lı senelera geldiğimizde ise eskiyen ve afet riski taşıyan alanlarda kentsel dokuları bir daha dizayn etmek için kentsel dönüşüm birinci akla gelen araç olmuştur. Kentsel dönüşüm, 17 Ağustos 1999 Marmara zelzelesinden daha sonra tüm Türkiye’de nerdeyse herkes tarafınca merak edilen bir gündem haline gelmiştir. ” diye konuştu.

61 Vilayette, 164 Bin Konut Kentsel Dönüşüme Girdi

Kentlerin en kıymetli konusu haline gelen kentsel dönüşümün, İstanbul başta olmak üzere Türkiye’nin 81 vilayetine yayıldığını belirten Fortes Mühendislik AŞ. İdare Şurası Üyesi Yavuz Kılıç, şöyleki konuştu: “05/2012 tarihinde hayata geçen kentsel dönüşüm yasası, 6306 sayılı “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi” maddesidir.

Kentsel dönüşüm konusunda Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın deklare ettiğı bilgiler incelendiğinde, tespitlere nazaran Türkiye’de 9,8 milyon bina, 28,6 milyon konut var. Türkiye genelinde 1,5 milyon, İstanbul’da da 300 bin bağımsız ünitenin acil bir biçimde dönüşmesi gerektiği dikkat çekiyor.

Türkiye genelinde 1,5 milyon konutun kentsel dönüşüm kapsamına alındığı bilgisine ulaşılmaktadır. bir daha 81 vilayette 716 bin konut ve iş yeri riskli yapı kapsamına alındığı, 59 vilayette 600 bin bağımsız kısmın yer aldığı 273 riskli alanda da çalışmaların devam ettiği bilgisi dikkat çekiyor.

Kentsel dönüşüm için bugüne kadar vatandaşlara ve belediyelere, kira, taşınma ve kamulaştırma yardımı olmak üzere 15,5 milyar kaynak kullandığı da bilgiler içinde yer alıyor.

Toplu Konut Yönetimi Başkanlığının (TOKİ) sarsıntı dönüşümü kapsamında bugüne kadar 61 vilayette, 146 ilçede 164 bin konutluk kentsel dönüşüm projesini hayata geçirdiği, yaklaşık 54 bin konutun plan ve proje çalışmalarının devam ettiği dikkat çeken ayrıntılar içinde.

Tüm bu çalışmalar göz önünde bulundurulduğunda kentsel dönüşümün tüm Türkiye’yi yakından ilgilendiren büyük bir dönüşüm olduğu ortaya çıkıyor.

Ömür alanları yenilenirken, bu süreçlerde yürütülen mühendislik çalışmaları, kaliteli bir dönüşüm için kıymetli bir kademeyi oluşturuyor.” dedi.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
 
Üst