Lincoln Electric Türkiye, kaynak dalı için kıymet taşıyan hususlar hakkında değerli bilgiler paylaşmayı sürdürüyor. Lincoln Electric Türkiye uzmanları, kaynak kusurlarını tedbire yollarını paylaşıyor. Bu teklifler kapsamında işletmeler gereksiz harcamalarını düşürerek, verimliliği ve rekabetçiliği de arttırabiliyor.
Kaynak kusurları çoklukla kaynak uygulamasına yönelik gözden kaçmış olan sıradan ihmallerden kaynaklanıyor. Bu ihmaller birden fazla vakit gereç ve temas dizaynına yönelik sıradan eğitimlerin eksikliğinden doğuyor. Sebep her ne olursa olsun sıcak ve soğuk çatlak, yetersiz nüfuziyet, cüruf kalıntısı, bindirme yanlışı üzere kaynak yanlışları imalatta gecikmelere ve tamir ihtiyaçlarına niçiniyet veriyor. Bu sebeple işletmeler tasarruf ve verimlilik noktasında olumsuz etkileniyor. Yanlışlı bir kesim üretildiğinde firma bunu tespit etmek ve düzeltmek için vakit, iş gücü ve para kaybediyor. Bunların da ötesinde; kusurlu iş kesiminin gözden kaçması durumunda güvenlik sıkıntılarına ve firma imajının zedelenmesine niye olabiliyor.
Alınacak sıradan tedbirler yardımıyla işletmeler kaynak yanılgılarından korunabiliyor, gereksiz harcamalardan kaçınabiliyor birebir vakitte verimliliği artırarak rekabetçiliği güçlendirebiliyor.
Lincoln Electric Türkiye uzmanlarından kaynak yanılgılarından korunmaya yönelik 6 ipucu;
1. Mümkün olan durumlarda düşük hidrojenli dolgu gereci kullanmak
Biroldukça üretici, düşük hidrojen içerikli örtülü elektrot ve özlü teller kullanıyor. Ferritik yapılı çeliklerin kaynağında bu tip mamüllerin kullanması hidrojen çatlağı (soğuk çatlak) oluşumunu önlemede avantaj sağlıyor. Bu tip çatlaklar, kaynak metalinin soğumasından bir saat ila birkaç gün içerisinde ortaya çıkabiliyor. Temelde, kaynaklanan gereçte oluşan iç tansiyonlar ve hidrojen içeriği bu duruma yol açıyor. Kalın gereçler, kaynak daha sonrası daha süratli soğuma ve daha fazla iç tansiyon oluşması niçini ile daha fazla çatlama eğilimi gösteriyor. Yüksek dirençli çeliklerde de eğilim nazarance yüksektir.
H4 ve H8 gösterimli kaynak dolgu materyalleri bu manada cazip eserler olarak nitelendirilebilir (100 g kaynak metalinde en çok 4 ve 8 mililitre Hidrojen anlamındadır).
2. Birleşim yüzeylerinin düzgün hazırlanmasına ve birleşim dizaynına ihtimam göstermek
“Düzgün hazırlanmış birleşim yüzeyleri ve uygun birleşim tasarımı” bilhassa sıcak çatlağı tedbire açısından fazlaca ehemmiyet taşıyor. Birleşim tasarımı uygun olmadığında; geniş kaynak dikişlerinin oluşturulması ihtiyacı ortaya çıkabiliyor. Kaynak dikiş yüksekliğinin genişliğine kıyasla düşük olması ile dikişin orta kısmında zayıf ve yüksek tansiyonlu bir yapı oluşabiliyor. Bu tip durumlarda kaynak metalinin ortasında çabucak hemen soğuma esnasında iken çatlama meydana gelebiliyor. Mümkün olduğu durumlarda kaynakçının kök pasoya basitçe ulaşabileceği bir biçimde tasarım yapmak tercih edilmelidir. Dikiş genişlik ve yükseklik oranı standartlara uygun ayarlanmalıdır.
3. Ön ısıtma ve kaynak daha sonrası ısıl sürecin sağlıklı uygulanması
Yüksek dayanımlı çelikler (yüksek alaşım elementi ve/veya karbon içerebilirler) ve kimi öteki materyaller “çatlama eğilimleri” sebebi ile kaynak yanılgılarına hassastır. Bu tip gereçlerin sünekliği düşük olduğundan kaynak daha sonrası soğuma ile yüksek iç tansiyonların oluşması olası. Süratli soğuma durumunda ısıya tabi bölgede martensit oluşumu da beklenebiliyor. Bu bölgelere yönelik hidrojen kaynaklı çatlak potansiyeli öngörülebilir. Bu tip gereçlerin kaynak öncesi, kaynak prosedürüne uygun olarak belirlenmiş müddette uygun “ön ısıtma sıcaklığına” getirilmesi beklenir. bu türlü ısıya tabi bölgede süratli soğuma kaynaklı martensit oluşumu engellenir ve daha sünek bir yapı elde ediliyor. Bu durum ayrıyeten büzüşme tansiyonlarını de azaltıyor.
Kaynak prosedürüne uygun olarak “kaynak daha sonrası ısıl işlem” yapılması da kıymetlidir. Bu uygulama kaynaklı materyaldeki iç tansiyonun düşmesini sağlıyor. Ayrıyeten bu sayede materyaldeki hidrojen uzaklaşır ve soğuk çatlak oluşumu engelleniyor.
4. Ana materyal direncine uygun kaynak dolgu materyali seçilmesi
Uygun dolgu materyali seçimi kaynak yanılgılarını azaltmak açısından kıymetlidir. Birden fazla uygulamada ana materyalin akma ve kopma dayancına uygun kaynak dolgu materyali kullanmak temel kriterdir. Kaynak dolgu malzemesin dayanımı ana gerece mümkün olduğunca yakın olmalıdır. Yüksek dayanımlı bir gereç ile düşük dayanımlı bir materyalin kaynağı kelam konusu olduğunda, düşük dayanımlı gerece uygun kaynak dolgu gereci seçilir. Bu sayede daha sünek ve ötürüsı ile çatlama eğilimi daha düşük kaynak teması elde edilir. Birtakım tip köşe kaynaklarında yahut kısmi nüfuziyetli tasarlanmış kaynaklarda ana gereç direncini karşılamayan kaynak dolgu materyallerinin kullanıldığı durumlar kelam konusudur. Bu sayede kaynaktaki iç tansiyonlar en aza indirgenmiş olabiliyor.
5. Kaynak dolgu materyalinin uygun biçimde koruma edilmesi ve taşınması
Kaynak dolgu gereçlerinin nem alması, toz, yağ ya da diğer biçimde kontamine olması kaynak yanlışlarına yol açabiliyor. Bu sebeple stok alanı kıymetlidir. Eserler kuru alanlarda ve yepyeni ambalajında stoklanmalıdır. Ülkü kaidelerde stok alanı ile kaynak alanının tıpkı sıcaklıkta olması beklenir. bu türlü soğuktan sıcağa geçme ile yoğuşma oluşumu ve ardından eserin nem alması üzere olasılıklar engellenmiş oluyor. Paketin açılmadan evvel kaynak alanı sıcaklığına gelmesinin beklenmesi ve ardından açılması da misal faydayı sağlıyor.
Kaynak operatörlerinin eldiven giymesi ve bu türlü elektrotlara temas etmesi de ellerinden esere nem geçmesini mahzurlar. Kullanımda olmadığı vakit içinderda makara tel eserler poşeti ile kapatılmalıdır. Taşlama yapılan alanlar dolgu gerecine epey yakın olmamalıdır. Aksi durumda partiküller kaynak telinin üzerine gelebilir ve inklüzyona niçiniyet verebilir. Örtülü elektrot kelam konusu olduğunda sürekli saklama ve kaynak öncesi kurutma gerekliliklerine uyulmalıdır.
6. Uygun eğitimin sağlanması
Kaynak yanlışlarının oluşumuna yönelik eğitimin kıymeti bugüne kadar gereğince vurgulanamamıştır. Hakikat eğitim daha yeterli kaynak tekniklerine, yanlışsız kararların alınmasına imkan tanır ve ötürüsıyla kaynak uygulamasını olumlu tesirler. Eğitimler, kaynakçının hep evvelinde oluşturulmuş kaynak prosedürlerine uymaları istikametinde yönlendirmelidir. Yanma oluğu, cüruf kalıntısı, gözenek üzere kaynak kusurlarının nasıl giderilebileceği istikametinde destekleyici olmalıdır. Özel gereçlerin hassas noktaları konusunda eğitim verilmelidir. Tedarikçi pozisyonundaki Kaynak Dolgu Materyali Üreticilerinin eğitim imkanları araştırılmalıdır. Firmalar imkanları dahilinde kendi eğitim programlarını da oluşturabilirler.
Sonuç olarak kaynak prosedürlerine riayet eden ve kaynak uygulamalarına çeşitli taraflarıyla hakim olabilmiş bir kaynakçı, beklenilen kaynak kalitesinin elde edilebilmesinde ve kaynak kusurlarının önüne geçilebilmesinde kayda kıymet bir önenme sahiptir.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
Kaynak kusurları çoklukla kaynak uygulamasına yönelik gözden kaçmış olan sıradan ihmallerden kaynaklanıyor. Bu ihmaller birden fazla vakit gereç ve temas dizaynına yönelik sıradan eğitimlerin eksikliğinden doğuyor. Sebep her ne olursa olsun sıcak ve soğuk çatlak, yetersiz nüfuziyet, cüruf kalıntısı, bindirme yanlışı üzere kaynak yanlışları imalatta gecikmelere ve tamir ihtiyaçlarına niçiniyet veriyor. Bu sebeple işletmeler tasarruf ve verimlilik noktasında olumsuz etkileniyor. Yanlışlı bir kesim üretildiğinde firma bunu tespit etmek ve düzeltmek için vakit, iş gücü ve para kaybediyor. Bunların da ötesinde; kusurlu iş kesiminin gözden kaçması durumunda güvenlik sıkıntılarına ve firma imajının zedelenmesine niye olabiliyor.
Alınacak sıradan tedbirler yardımıyla işletmeler kaynak yanılgılarından korunabiliyor, gereksiz harcamalardan kaçınabiliyor birebir vakitte verimliliği artırarak rekabetçiliği güçlendirebiliyor.
Lincoln Electric Türkiye uzmanlarından kaynak yanılgılarından korunmaya yönelik 6 ipucu;
1. Mümkün olan durumlarda düşük hidrojenli dolgu gereci kullanmak
Biroldukça üretici, düşük hidrojen içerikli örtülü elektrot ve özlü teller kullanıyor. Ferritik yapılı çeliklerin kaynağında bu tip mamüllerin kullanması hidrojen çatlağı (soğuk çatlak) oluşumunu önlemede avantaj sağlıyor. Bu tip çatlaklar, kaynak metalinin soğumasından bir saat ila birkaç gün içerisinde ortaya çıkabiliyor. Temelde, kaynaklanan gereçte oluşan iç tansiyonlar ve hidrojen içeriği bu duruma yol açıyor. Kalın gereçler, kaynak daha sonrası daha süratli soğuma ve daha fazla iç tansiyon oluşması niçini ile daha fazla çatlama eğilimi gösteriyor. Yüksek dirençli çeliklerde de eğilim nazarance yüksektir.
H4 ve H8 gösterimli kaynak dolgu materyalleri bu manada cazip eserler olarak nitelendirilebilir (100 g kaynak metalinde en çok 4 ve 8 mililitre Hidrojen anlamındadır).
2. Birleşim yüzeylerinin düzgün hazırlanmasına ve birleşim dizaynına ihtimam göstermek
“Düzgün hazırlanmış birleşim yüzeyleri ve uygun birleşim tasarımı” bilhassa sıcak çatlağı tedbire açısından fazlaca ehemmiyet taşıyor. Birleşim tasarımı uygun olmadığında; geniş kaynak dikişlerinin oluşturulması ihtiyacı ortaya çıkabiliyor. Kaynak dikiş yüksekliğinin genişliğine kıyasla düşük olması ile dikişin orta kısmında zayıf ve yüksek tansiyonlu bir yapı oluşabiliyor. Bu tip durumlarda kaynak metalinin ortasında çabucak hemen soğuma esnasında iken çatlama meydana gelebiliyor. Mümkün olduğu durumlarda kaynakçının kök pasoya basitçe ulaşabileceği bir biçimde tasarım yapmak tercih edilmelidir. Dikiş genişlik ve yükseklik oranı standartlara uygun ayarlanmalıdır.
3. Ön ısıtma ve kaynak daha sonrası ısıl sürecin sağlıklı uygulanması
Yüksek dayanımlı çelikler (yüksek alaşım elementi ve/veya karbon içerebilirler) ve kimi öteki materyaller “çatlama eğilimleri” sebebi ile kaynak yanılgılarına hassastır. Bu tip gereçlerin sünekliği düşük olduğundan kaynak daha sonrası soğuma ile yüksek iç tansiyonların oluşması olası. Süratli soğuma durumunda ısıya tabi bölgede martensit oluşumu da beklenebiliyor. Bu bölgelere yönelik hidrojen kaynaklı çatlak potansiyeli öngörülebilir. Bu tip gereçlerin kaynak öncesi, kaynak prosedürüne uygun olarak belirlenmiş müddette uygun “ön ısıtma sıcaklığına” getirilmesi beklenir. bu türlü ısıya tabi bölgede süratli soğuma kaynaklı martensit oluşumu engellenir ve daha sünek bir yapı elde ediliyor. Bu durum ayrıyeten büzüşme tansiyonlarını de azaltıyor.
Kaynak prosedürüne uygun olarak “kaynak daha sonrası ısıl işlem” yapılması da kıymetlidir. Bu uygulama kaynaklı materyaldeki iç tansiyonun düşmesini sağlıyor. Ayrıyeten bu sayede materyaldeki hidrojen uzaklaşır ve soğuk çatlak oluşumu engelleniyor.
4. Ana materyal direncine uygun kaynak dolgu materyali seçilmesi
Uygun dolgu materyali seçimi kaynak yanılgılarını azaltmak açısından kıymetlidir. Birden fazla uygulamada ana materyalin akma ve kopma dayancına uygun kaynak dolgu materyali kullanmak temel kriterdir. Kaynak dolgu malzemesin dayanımı ana gerece mümkün olduğunca yakın olmalıdır. Yüksek dayanımlı bir gereç ile düşük dayanımlı bir materyalin kaynağı kelam konusu olduğunda, düşük dayanımlı gerece uygun kaynak dolgu gereci seçilir. Bu sayede daha sünek ve ötürüsı ile çatlama eğilimi daha düşük kaynak teması elde edilir. Birtakım tip köşe kaynaklarında yahut kısmi nüfuziyetli tasarlanmış kaynaklarda ana gereç direncini karşılamayan kaynak dolgu materyallerinin kullanıldığı durumlar kelam konusudur. Bu sayede kaynaktaki iç tansiyonlar en aza indirgenmiş olabiliyor.
5. Kaynak dolgu materyalinin uygun biçimde koruma edilmesi ve taşınması
Kaynak dolgu gereçlerinin nem alması, toz, yağ ya da diğer biçimde kontamine olması kaynak yanlışlarına yol açabiliyor. Bu sebeple stok alanı kıymetlidir. Eserler kuru alanlarda ve yepyeni ambalajında stoklanmalıdır. Ülkü kaidelerde stok alanı ile kaynak alanının tıpkı sıcaklıkta olması beklenir. bu türlü soğuktan sıcağa geçme ile yoğuşma oluşumu ve ardından eserin nem alması üzere olasılıklar engellenmiş oluyor. Paketin açılmadan evvel kaynak alanı sıcaklığına gelmesinin beklenmesi ve ardından açılması da misal faydayı sağlıyor.
Kaynak operatörlerinin eldiven giymesi ve bu türlü elektrotlara temas etmesi de ellerinden esere nem geçmesini mahzurlar. Kullanımda olmadığı vakit içinderda makara tel eserler poşeti ile kapatılmalıdır. Taşlama yapılan alanlar dolgu gerecine epey yakın olmamalıdır. Aksi durumda partiküller kaynak telinin üzerine gelebilir ve inklüzyona niçiniyet verebilir. Örtülü elektrot kelam konusu olduğunda sürekli saklama ve kaynak öncesi kurutma gerekliliklerine uyulmalıdır.
6. Uygun eğitimin sağlanması
Kaynak yanlışlarının oluşumuna yönelik eğitimin kıymeti bugüne kadar gereğince vurgulanamamıştır. Hakikat eğitim daha yeterli kaynak tekniklerine, yanlışsız kararların alınmasına imkan tanır ve ötürüsıyla kaynak uygulamasını olumlu tesirler. Eğitimler, kaynakçının hep evvelinde oluşturulmuş kaynak prosedürlerine uymaları istikametinde yönlendirmelidir. Yanma oluğu, cüruf kalıntısı, gözenek üzere kaynak kusurlarının nasıl giderilebileceği istikametinde destekleyici olmalıdır. Özel gereçlerin hassas noktaları konusunda eğitim verilmelidir. Tedarikçi pozisyonundaki Kaynak Dolgu Materyali Üreticilerinin eğitim imkanları araştırılmalıdır. Firmalar imkanları dahilinde kendi eğitim programlarını da oluşturabilirler.
Sonuç olarak kaynak prosedürlerine riayet eden ve kaynak uygulamalarına çeşitli taraflarıyla hakim olabilmiş bir kaynakçı, beklenilen kaynak kalitesinin elde edilebilmesinde ve kaynak kusurlarının önüne geçilebilmesinde kayda kıymet bir önenme sahiptir.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı