Galatasaray transfer periyodunda zihinsel olarak Avrupa defterini kapatmış ve fizikî açıdan yetersiz kimi futbolcuları takımına katarak futbolcuları
Bu bir maç yazısı değil, daha hayli bir tahlil diyebiliriz. Buna uygun olarak yazıya bir istatistikle başlamak istiyorum. Galatasaray geçen hafta 2-1 yenildiği Yukatel Kayserispor maçında tam 166 top kaybı yaptı. Bu dönem rekoruydu. Lakin bu maçta Galatasaray 765 kere topla buluştu. Bu da Galatasaray’ın yaklaşık her dört toptan birini rakibine verdiğini ortaya koyuyor. Bunun oransal karşılığı yüzde 21,69.
Yukatel Kayserispor maçı Galatasaray’ın en epey top kaybı yaptığı müsabaka oldu. Fakat oransal olarak baktığımızda bu dönem Galatasaray’ın yüzde 21,69’dan daha fazla top kaybı yaptığı bir müsabaka daha olduğunu görüyoruz; Trabzonspor maçı. Galatasaray’ın o maçtaki top kaybetme oranı yüzde 22,02’ydi. (631 defa topla oynamaya karşı 139 top kaybı.)
Beni bu yazıyı yazmaya iten tam da bu oldu. Trabzonspor maçında Galatasaray yenilmemişti, fakat yorgun ve eksik Trabzonspor’u yenmeyi de başaramamıştı. niçinse o maçta alandaki oyundan daha epey, ekipteki kimya sorunu gözüme çarpmıştı, yavaşça bir isteksizlik görülüyordu.
Yukatel Kayserispor maçında da misal bir kimya sorunu göze çarptı. Oynayan futbolcu kümesinin motivasyonunda dalgalanmalar vardı. Yani maçın kazanılması için önemli bir uğraş veren oyuncular bulunduğu üzere jübile maçına çıkmış üzere davranan öbür futbolcular da vardı.
Şimdi tam buradan geriye yanlışsız gideceğim.
Son periyotta neredeyse bütün Galatasaray muhabirlerine tıpkı şeyler fısıldandı. Onlar da bunları bize aktardılar. Yukatel Kayserispor maçı öncesinde bize aktarılan ortak cümlelerden birisi şuydu; “Juan Mata idmanlarda epeyce düzgün, idman eksiğini kapattı.” Benzeri kalıplar Dries Mertens ve Maruo Icardı için de kullanıldı.
Yukatel Kayserispor maçı öncesinde Galatasaray taraftarını heyecanlandıran da bunlar olmuştu. Beşerler birinci sefer bir ortada uzun mühlet çalışan grubun artık farklı bir futbol oynayacağını, oyun ortasındaki üretim problemlerinin büyük ölçüde üstesinden gelineceğini düşündüler. Yanıldılar (yanıltıldılar mı demeli) alışılmış. Bu niçinle de maçtan daha sonra büyük infial ortaya çıktı. Çünkü umutlar bir anda ümitsizliğe dönüştü. Bunun de tesiriyle bir anda Galatasaray’ın yeni teknik yönetici arayışında olduğu üzere haber ve fısıltılar kapladı ortalığı. Okan Buruk yüksek dozda eleştirilmeye başladı. Şimdiye kadar sessiz görünen toplumsal medyadaki Fatih Terim taraftarları yavaşça hafifçe konuşmaya başladılar.
Doğruyu söylemek gerekirse Okan Buruk’un Yukatel Kayserispor maçında değerli bir kusur yaptığını düşünüyorum. Kusur şu; Okan Buruk Mata, Icardi ve Mertens üçlüsüne birebir anda forma vererek mağlubiyetin ana mimarı oldu.
Aslında burada çift kusur demek güya daha hakikat. Şundan; şayet bir konumda diğer faktörlerin tesirinde kalarak gerçekte formayı hak etmeyen futbolcuları oynatırsanız gruba iki taraftan ziyan verirsiniz. birinci vakit içinderda oynattığınız futbolcuların kadroya katkısı epey az olacağı için maçı kaybetme mümkünlüğünü kendi elinizle yükseltirsiniz. İkincisi ve daha kıymetlisi, o konumda oynaması gereken asıl oyuncunun itimadını kaybetmeye başlarsınız. Ki Okan Buruk’u bekleyen asıl tehlike de bu.
Örneklemek gerekirse. Şayet idarenin dayatması kararında Mata’yı ofansif orta alana, Icardi’yi santrfora, Mertens’i de sol öne koyarsanız maçı kazanma mümkünlüğünü bir çok düşürmüş olacağınız üzere, forma adaletini sarsmış olduğunuz için o oyuncuların yerine oynaması gereken oyuncu kümesinin da (Bafétimbi Gomis, Milot Rashica, Kerem Aktürkoğlu, Barış Alper Yılmaz, Sergio Oliveira, Léo Dubois) size olan inancını zedelemiş olursunuz. Bu da zorluk derecesi pek yüksek bir kimya sorunudur.
Bu süratli girişten daha sonra artık Galatasaray’daki yapısal görünümünü analitik bir çerçeve ortasında kalmaya çaba ederek anlatmaya çalışacağım.
Burada alışılmış temel sorun fazla performans alınamayacak oyunculara yüksek meblağlar ödenmesi. Bu açıdan transfer edilen kimi futbolcuların geleceğine değil, geçmişine yatırım yapıldığı fazlaca açık. Bu da bize transfer periyodunda akıl ve stratejinin değil, taraftara oynama şehvetinin, yani popülist bakış açısının baskın geldiğini düşündürtüyor.
Yukatel Kayserispor-Galatasaray maçına sol önde başlayan Dries Mertens, takip etmesi gerektiği sağ bek Onur Bulut’u marke etmekte yetersiz kaldı. Devre içinde da Okan Buruk tarafınca yedek kulübesine çekildi.
Transfer periyotları oryantalist zihniyetin en gözle görülür olduğu devirlerdir. Çünkü oryantalist genç Mertens’ler, Mata’lar, Icardi’ler yetiştirmekle ilgilenmez; o, bu futbolcuları transfer etmekle ve bununla övünmekle ilgilidir. Artı onları havaalanında karşılamakla. Oryantalist, “Avrupa Galatasaray’ın transferlerini konuşuyor” yollu haberlerle keyifli olur. Zira o Avrupalı olmayı Avrupa kulüplerine galebe çalmak olarak değil, “dünya yıldızları”nı Galatasaray’a getirmekle eşitlemiştir artık. Avrupa futboluyla ortadaki makasın, üretmek ve kazanmak kültürü yerine tüketerek böbürlenme kültürüne geçtiği için açıldığının farkında bile değildir.
Burada kendimi daha güzel söz etmek için şunu da eklemek istiyorum. Mertens, Mata ve Icardi transferindeki ana sorun bu üç oyuncundan ikisinin, Mertens ve Icardi’nin birinci 11 için transfer edilmesi. Mertens açısından şu ana kadar gördüğümüz, Belçikalı oyuncunun düzgün niyetine karşın fiziğinin birinci 11’i kaldıracak düzeyde olmaması. Icardi açısından temel sorun ise zihinsel olarak futbolla bağının çok zayıflamış olması. Mata ise aslına bakarsan rotasyon oyuncusu olması için transfer edildi. Özetle, Galatasaray için temel sorun olağanda rotasyon oyuncusu olmaları gereken bu şöhretli futbolculara performanslarının epey üzerinde paraların veriliyor olması.
Bu kriterler açısından baktığımızda görünen görüntü şu biçimde: Takım planlaması açısından yeterli şeyler de var, eksik şeyler de, yanlış şeyler de.
Yukarıda maliyet / performans kriteri açısından Mertens, Icardi ve Mata transferlerinin yanlışlığına değindik. Temelinde yanlış ataklara Haris Seferoviç de eklenebilir. Çünkü dünkü 2. Lig temsilcisi GMG Kastamonuspor karşısında bile fizik açıdan çok yetersiz görünen Seferoviç de birinci 11 değil, rotasyon oyuncusu olmayı hak eder ediyor üzere. ötürüsıyla o da Galatasaray’dan maliyet / performans kriterinin fazlaca ötesinde gelir kazanan futbolcu kümesinde yer alıyor.
Kadro planlamasında göze çarpan diğer bir eksiklik daha var; hava hâkimiyetine sahip cüsseli oyuncu sayısının azlığı. Dünkü kupa maçına kadar Galatasaray’ın duran toptan skor üretememesinde bunun da hissesi olsa gerektir.
Son olarak Galatasaray’da yerli kanat forvet rotasyonunun yetersizliği de eksikler listesine eklenebilir. Barış Alper Yılmaz’a ek olarak Kerem Aktürkoğlu ve Yunus Akgün’ü kolay kolay yedekleyebilecek yerli bir oyuncu olsaydı, seçenek manasında Okan Buruk’un eli kuvvetlenmiş olacaktı.
Bafétimbi Gomis GMG Kastamonuspor’la oynanan kupa maçındaki performansıyla Galatasaray Tenkit Yöneticisi Okan Buruk’a birinci 11 iletisi verdi.
Bu bir maç yazısı değil, daha hayli bir tahlil diyebiliriz. Buna uygun olarak yazıya bir istatistikle başlamak istiyorum. Galatasaray geçen hafta 2-1 yenildiği Yukatel Kayserispor maçında tam 166 top kaybı yaptı. Bu dönem rekoruydu. Lakin bu maçta Galatasaray 765 kere topla buluştu. Bu da Galatasaray’ın yaklaşık her dört toptan birini rakibine verdiğini ortaya koyuyor. Bunun oransal karşılığı yüzde 21,69.
Yukatel Kayserispor maçı Galatasaray’ın en epey top kaybı yaptığı müsabaka oldu. Fakat oransal olarak baktığımızda bu dönem Galatasaray’ın yüzde 21,69’dan daha fazla top kaybı yaptığı bir müsabaka daha olduğunu görüyoruz; Trabzonspor maçı. Galatasaray’ın o maçtaki top kaybetme oranı yüzde 22,02’ydi. (631 defa topla oynamaya karşı 139 top kaybı.)
Beni bu yazıyı yazmaya iten tam da bu oldu. Trabzonspor maçında Galatasaray yenilmemişti, fakat yorgun ve eksik Trabzonspor’u yenmeyi de başaramamıştı. niçinse o maçta alandaki oyundan daha epey, ekipteki kimya sorunu gözüme çarpmıştı, yavaşça bir isteksizlik görülüyordu.
Yukatel Kayserispor maçında da misal bir kimya sorunu göze çarptı. Oynayan futbolcu kümesinin motivasyonunda dalgalanmalar vardı. Yani maçın kazanılması için önemli bir uğraş veren oyuncular bulunduğu üzere jübile maçına çıkmış üzere davranan öbür futbolcular da vardı.
Şimdi tam buradan geriye yanlışsız gideceğim.
Son periyotta neredeyse bütün Galatasaray muhabirlerine tıpkı şeyler fısıldandı. Onlar da bunları bize aktardılar. Yukatel Kayserispor maçı öncesinde bize aktarılan ortak cümlelerden birisi şuydu; “Juan Mata idmanlarda epeyce düzgün, idman eksiğini kapattı.” Benzeri kalıplar Dries Mertens ve Maruo Icardı için de kullanıldı.
Yukatel Kayserispor maçı öncesinde Galatasaray taraftarını heyecanlandıran da bunlar olmuştu. Beşerler birinci sefer bir ortada uzun mühlet çalışan grubun artık farklı bir futbol oynayacağını, oyun ortasındaki üretim problemlerinin büyük ölçüde üstesinden gelineceğini düşündüler. Yanıldılar (yanıltıldılar mı demeli) alışılmış. Bu niçinle de maçtan daha sonra büyük infial ortaya çıktı. Çünkü umutlar bir anda ümitsizliğe dönüştü. Bunun de tesiriyle bir anda Galatasaray’ın yeni teknik yönetici arayışında olduğu üzere haber ve fısıltılar kapladı ortalığı. Okan Buruk yüksek dozda eleştirilmeye başladı. Şimdiye kadar sessiz görünen toplumsal medyadaki Fatih Terim taraftarları yavaşça hafifçe konuşmaya başladılar.
Doğruyu söylemek gerekirse Okan Buruk’un Yukatel Kayserispor maçında değerli bir kusur yaptığını düşünüyorum. Kusur şu; Okan Buruk Mata, Icardi ve Mertens üçlüsüne birebir anda forma vererek mağlubiyetin ana mimarı oldu.
Aslında burada çift kusur demek güya daha hakikat. Şundan; şayet bir konumda diğer faktörlerin tesirinde kalarak gerçekte formayı hak etmeyen futbolcuları oynatırsanız gruba iki taraftan ziyan verirsiniz. birinci vakit içinderda oynattığınız futbolcuların kadroya katkısı epey az olacağı için maçı kaybetme mümkünlüğünü kendi elinizle yükseltirsiniz. İkincisi ve daha kıymetlisi, o konumda oynaması gereken asıl oyuncunun itimadını kaybetmeye başlarsınız. Ki Okan Buruk’u bekleyen asıl tehlike de bu.
Örneklemek gerekirse. Şayet idarenin dayatması kararında Mata’yı ofansif orta alana, Icardi’yi santrfora, Mertens’i de sol öne koyarsanız maçı kazanma mümkünlüğünü bir çok düşürmüş olacağınız üzere, forma adaletini sarsmış olduğunuz için o oyuncuların yerine oynaması gereken oyuncu kümesinin da (Bafétimbi Gomis, Milot Rashica, Kerem Aktürkoğlu, Barış Alper Yılmaz, Sergio Oliveira, Léo Dubois) size olan inancını zedelemiş olursunuz. Bu da zorluk derecesi pek yüksek bir kimya sorunudur.
Bu süratli girişten daha sonra artık Galatasaray’daki yapısal görünümünü analitik bir çerçeve ortasında kalmaya çaba ederek anlatmaya çalışacağım.
- Burada kompakt ve homojen bir strateji yerine, popülist bir çizgi izleyen Galatasaray’ın sanılanın tersine epey uygun bir transfer dönemi geçirmediğini ileri süreceğim.
Burada alışılmış temel sorun fazla performans alınamayacak oyunculara yüksek meblağlar ödenmesi. Bu açıdan transfer edilen kimi futbolcuların geleceğine değil, geçmişine yatırım yapıldığı fazlaca açık. Bu da bize transfer periyodunda akıl ve stratejinin değil, taraftara oynama şehvetinin, yani popülist bakış açısının baskın geldiğini düşündürtüyor.
Yukatel Kayserispor-Galatasaray maçına sol önde başlayan Dries Mertens, takip etmesi gerektiği sağ bek Onur Bulut’u marke etmekte yetersiz kaldı. Devre içinde da Okan Buruk tarafınca yedek kulübesine çekildi.
- Futbol bir performans sporu. Performansı belirleyen en değerli kriterlerden birisi yaş. olağan olarak yaş direkt değerli bir etken değil, kıymetli olan fizikî kapasite. Fakat fizikî kapasitenin yaşla direkt korelasyon ortasında olduğu da bir gerçek. Evet, ligimiz oynanan futbolun temposu itibariyle Avrupa’nın önde gelen liglerinin altında. Buna rağmen ligimiz fizik gayret açısından hiç de yabana atılır bir yerde değil.
- Konunun Galatasaray’ı yakından ilgilendiren öbür bir boyutu daha var. Aşikâr ki Galatasaray yöneticileri Avrupa defteri kapanmış, ya da kapanmak noktasına gelmiş yabancı futbolcuların ligimizin tempolu olmaması sebebi öne sürülerek Galatasaray’da rahatlıkla oynayabileceği düşüncesindeler. halbuki bu epeyce açık bir yanılgı. Çünkü kavramsal seviyede bir futbolcu neden Avrupa’da artık oynayamıyorsa, tıpkı niçinlerden ötürü Galatasaray’da da oynayamamalı.
Transfer periyotları oryantalist zihniyetin en gözle görülür olduğu devirlerdir. Çünkü oryantalist genç Mertens’ler, Mata’lar, Icardi’ler yetiştirmekle ilgilenmez; o, bu futbolcuları transfer etmekle ve bununla övünmekle ilgilidir. Artı onları havaalanında karşılamakla. Oryantalist, “Avrupa Galatasaray’ın transferlerini konuşuyor” yollu haberlerle keyifli olur. Zira o Avrupalı olmayı Avrupa kulüplerine galebe çalmak olarak değil, “dünya yıldızları”nı Galatasaray’a getirmekle eşitlemiştir artık. Avrupa futboluyla ortadaki makasın, üretmek ve kazanmak kültürü yerine tüketerek böbürlenme kültürüne geçtiği için açıldığının farkında bile değildir.
- Oryantalizmin direkt tezahürü olan transfer şehvetine kapılmak sorununu Napoli-Mertens örneği üzerinden daha güzel anlayabiliriz. Napoli, geçen yıl 30 maçta toplam 13 gole katkıda bulunan (11 gol, iki asist) Mertens’in kontratından çıkarak takımına Gürcistan’dan genç bir futbolcu ekledi. 10 milyon Euro bonservisle alınan 21 yaşındaki Gürcü Khvicha Kvaratskhelia, şimdiye kadar Napoli formasıyla oynadığı 25 maçta 25 gole katkı verdi (15 gol, 10 asist).
Burada kendimi daha güzel söz etmek için şunu da eklemek istiyorum. Mertens, Mata ve Icardi transferindeki ana sorun bu üç oyuncundan ikisinin, Mertens ve Icardi’nin birinci 11 için transfer edilmesi. Mertens açısından şu ana kadar gördüğümüz, Belçikalı oyuncunun düzgün niyetine karşın fiziğinin birinci 11’i kaldıracak düzeyde olmaması. Icardi açısından temel sorun ise zihinsel olarak futbolla bağının çok zayıflamış olması. Mata ise aslına bakarsan rotasyon oyuncusu olması için transfer edildi. Özetle, Galatasaray için temel sorun olağanda rotasyon oyuncusu olmaları gereken bu şöhretli futbolculara performanslarının epey üzerinde paraların veriliyor olması.
- Bu bir kenarda dursun. Bundan bağımsız olarak tartışmamız gereken bir bahis daha var: Galatasaray’ın bu dönem için takım mühendisliği planlaması ne kadar hakikat?
Bu kriterler açısından baktığımızda görünen görüntü şu biçimde: Takım planlaması açısından yeterli şeyler de var, eksik şeyler de, yanlış şeyler de.
Yukarıda maliyet / performans kriteri açısından Mertens, Icardi ve Mata transferlerinin yanlışlığına değindik. Temelinde yanlış ataklara Haris Seferoviç de eklenebilir. Çünkü dünkü 2. Lig temsilcisi GMG Kastamonuspor karşısında bile fizik açıdan çok yetersiz görünen Seferoviç de birinci 11 değil, rotasyon oyuncusu olmayı hak eder ediyor üzere. ötürüsıyla o da Galatasaray’dan maliyet / performans kriterinin fazlaca ötesinde gelir kazanan futbolcu kümesinde yer alıyor.
- Eksik şeylere gelince; takım planlamasında atlet oyuncuların eksikliği dikkat çekiyor. Gerçekte dönem başında Galatasaray’ın 2022-2023 takım planlamasında atletizm yeteneği açısından kâfi nota sahip tek oyuncu vardı: Patrick van Aanholt. (Ancak artık durum değişti; Galatasaray bu oyuncunun mukavelesinde önemli bir revizyon talep ediyor, Aanholt da bunu kabul etmiyor. Hollandalı bu niçinle formasını kaybetti. Orta transfer devrinde Galatasaray’dan gitmesi sürpriz olmaz.)
Kadro planlamasında göze çarpan diğer bir eksiklik daha var; hava hâkimiyetine sahip cüsseli oyuncu sayısının azlığı. Dünkü kupa maçına kadar Galatasaray’ın duran toptan skor üretememesinde bunun da hissesi olsa gerektir.
Son olarak Galatasaray’da yerli kanat forvet rotasyonunun yetersizliği de eksikler listesine eklenebilir. Barış Alper Yılmaz’a ek olarak Kerem Aktürkoğlu ve Yunus Akgün’ü kolay kolay yedekleyebilecek yerli bir oyuncu olsaydı, seçenek manasında Okan Buruk’un eli kuvvetlenmiş olacaktı.
- İyi şeylere gelince. Bu ne kadar şuurlu yapıldı epeyce emin değilim, lakin Galatasaray’ın elinde işlenmeleri ve yetiştirilmeleri durumunda yıldız futbolcu olma potansiyeline sahip bir genç oyuncu kümesi var. Saymak gerekirse Sacha Boey, Mathias Ross Jensen, Victor Nelsson, Emin Bayram, Metehan Baltacı, Kâzımcan Karataş, Berkan Kutlu, Yunus Akgün, Barış Alper Yılmaz, Yusuf Demir, Kerem Aktürkoğlu bu kümede yer alıyor. (Yaşı fazlaca genç olmamakla birlikte bonservisin alınması durumunda Milot Rashica’yı da bu kümeye ekleyebiliriz.) Ayrıyeten geriden gelen Jankat Yılmaz, Ali Turap Bülbül, Hamza Yiğit Akman, Baran Aksaka ve Beknaz Almazbekov nesli da var.
- Esasında Okan Buruk’un üzerinde durması gereken futbolcu kümesini bu oyuncular oluşturmalı. Zira Galatasaray kazandığı maçlar ve yetiştirdiği futbolcularla Avrupa futbol sahnesinde yıllar daha sonra bir daha kelam sahibi olacaksa o ekibin nüvesini bahsettiğim bu genç futbolcu kümesi oluşturacak. ötürüsıyla Okan Buruk gözünü bu kümeye dikmeli, yalnızca para kazanmak için Türkiye’ye gelenlere değil.
Bafétimbi Gomis GMG Kastamonuspor’la oynanan kupa maçındaki performansıyla Galatasaray Tenkit Yöneticisi Okan Buruk’a birinci 11 iletisi verdi.
- Son olarak bir tereddüdümü paylaşmak istiyorum. Dünkü GMG Kastamonuspor kupa maçında iki şey korkuttu beni. Birincisi Gomis’in 90 dakika oyunda kalması. İkincisi Mertens, Mata ve Icardi’nin forma giymemesi. Kaygımın sebebi ise şu: Şayet pazar günü Alanyaspor karşısında Mata, Mertens ve Icardi bir daha 11’de talih bulacaksa ve Gomis ise kupa maçı yorgunu olduğu sebebi öne sürülerek yedek soyundurulacaksa Galatasaray Yukatel Kayserispor’a iki kez yenilmiş sayılacak benim gözümde, mağlubiyetten hiç bir ders almadığı için.