Kanal 7 Medya Gurubu Planlama ve Teknik Daire Lideri Muzaffer Şafak, internetin yaygın olarak kullanılmaya başlamasıyla bir arada yayınlardaki telif haklarının korunması konusunda işlerin zorlaştığına dikkat çekti.
İşte o yazı:
1990 yılında defacto olarak başlayan televizyon ve Radyo yayıncılığı 1994 yılında 3894 sayılı RTÜK kanununun kabul edilmesiyle tüm bölüm regüle edilmeye başladı.
çabucak hemen uyduların nitelik ve niceliklerinin kâfi seviyeye olmaması niçiniyle Televizyon ve Radyo yayınları büyük ölçüde ve hayli sayıdaki karasal vericilerle analog ve SD fortmat’ta İzleyicilere iletilmeye başladı.
Gecen müddette uydu teknolojilerindeki gelişmeler kararı yayın iletim ağına uydu yayınları da dahil olmuştur. Bu süreçlerin akabinde teknolojideki gelişmeler ve ivmesi kestirim edilemeyecek düzeyde artarak epeyce sayıda TV ve Radyo yayıncısı sisteme dahil olmuştur.
Bu gelişmeler kararında bu iki mecranın siyasi ve ekonomik alandaki tesir ve yararı varsayım edilemeyecek ölçüde artmıştır. Son 20 yıl ortasında takip eden gelişmeler ise yayıncılık dalında radikal değişikliklere niye olmuş bu iki yayın mecrasına internette dahil olmuştur.
İnternetle bir arada, OTT – Smart TV -HBBTV – Uydu ve İnternet platformlarının ve toplumsal medya üzere öbür platformların dahil olmasıyla irtibat kolaylaşmış ve ekonomik hale gelmiştir. Ancak bu derece dağılan ve çeşitlenen iletim metotları hem yarar tıpkı vakitte taraflar için meselelerin doğmasına niçin olmuştur.
Yayıncılar üretimciler ve telif sahipleri, sanatkarlar üzere copyright hak sahipleri yeni bir problemle karşılaştılar. Taraflar tüm bunlarla uğraş ederken sahneye cevval , hudut tanımaz hatta agresif yeni bir mecra daha dahil oldu. Bu ise toplumların bireylerin ve hatta objelerin bile onsuz yapamadığı İnternet.
Bilindiği üzere karasal vericilerle iletilen UHF ve VHF frekanslarının kaliteli olarak ulaşabileceği kaplama alanının, hudut ötesi ülkelere erişmesi teknik olarak mümkün olamaması niçiniyle yalnızca komşu ülkelerde çıkabilecek sıkıntılarla hudutlu kalmışken, uydu yayıncılığının başlamasıyla uydudan kaplanan alanlar, YF yayın alan kaplamasının birfazlaca ülkeyi ve kıtayı kaplamasıyla yayınların faal olarak izlenebilmesiyle, çeşitli türel ve ekonomik sıkıntılara ve hatta telif problemlerinin başlamasına yol açmıştır.
Uydu erişimi ile iletilen yayınların kıta ya da ülkelere ulaşmasının getirdiği bu imkan’a, İnternet üzerinden kıta ve ülke sonu olmaksızın iletilmesi de eklendiğinde bilhassa telif haklarının korunması konusunda işleri daha da zorlaştırmıştır.
İnternet yayıncılığı, tüm mecralardan farklı olarak ekonomik ve kolaylıkla erişilebilir, teknik sonları neredeyse olmayan bu iletim üzerinden yapılan yayınların başlamasıyla korsanla çaba sorunu neredeyse çözülemez hale gelmiştir.
Günümüze gelirsek, karasal yayıncılık oyundan çıkmak üzeredir (%1.5), bunun kararı olarak yayıncılığın, uydu- internet ve kablo TV sistemleri üzerinden konsolide olduğunu görmekteyiz.
Bu mecraların ortasında ise İnternet yayıncılığının her alanda olduğu üzere Televizyon ve Radyo yayıncılığının iletimdeki tartısının arttığını hatta yakın gelecekte Avrupa’daki örneklerinde olduğu üzere ülkemizde de başka mecralardan buraya süratli geçişlerin olacağını nazaranceğiz. Bunun sebepleri ise, özetlemek gerekirse internete erişimin kolaylığı, suratı ve ekonomik oluşu ve en kıymetlisi izleyici ve dinleyiciye sunduğu izleme/dinleme konforu olmaktadır.
İnternet erişiminin sağladığı imkanları kullanan ve cazip hale getirecek HBBTV alıcıları ve OTT kutuları ile bu yönelimin daha da hızlanacağını nazaranceğiz.
Toplam erişimin artması mecraların sadeleşmesi, yaygınlaşması, basitçe erişebilir olmasıyla telif konusunu hayli daha değerli hale getirecektir.
Günümüzde bilhassa Avrupa ülkelerinde yaşayan vatandaşlarımıza yönelik yayın yapan korsan uydu ve internet platformlarının sayısı her geçen gün artmaktadır.
Bunun kararında yayıncı kuruluşları ve içerik üreticileri ziyana uğramaktadır. Bu ziyana en epey maruz kalan ise içerik ve dizi sinema üreticileri olmaktadır.
Yaklaşık 70 ülkede 300 milyon üzerinde seyirciye Türk imali dizlerin ulaştığı ve izlendiği varsayım edilmektedir. Dizilerin yurt dışı yayınlardan elde ettiği gelir kısım başı ortalama 200 bin dolara kadar yükselmiştir.
Televizyonların dizi başına ödediği sayı ise 200 ile 700 bin dolar içinde değişmektedir. Dizi ihraç bedelleri de 200 bin dolara kadar yükselmiştir.
Tüm bilgiler bu biçimdesine büyük bir kesimin korsan yayınlardan korunmasını da gerekli kılmaktadır. Her yıl dizi başına 4 bin üzerinde internet linki kapatılmasına karşın korsan yayınlar bilhassa yurt haricinde devam etmektedir.
Bu bahiste teknik ve tüzel önlemlerin hızla alınması yayıncıları, imalcileri ve gelişmekte olan bölümü koruyacaktır.
Tıpkı durum Radyo yayıncıları ve ürettikleri içerikler için de benzeridir.
Telif Hakları Genel Müdürlüğünün korsanla uğraş araçları olan bandrol, kayıt tescil sistemi ve sertifikalandırma hallerinin benzerlerinin de bilhassa yurt dışı korsanla faal uğraş için gerekli olduğu açıktır.
Yurt haricinde emsal regülasyon kuruluşları ile işbirliğinin geliştirilmesi ve senkronize yürütülmesi korsanla gayrette başarıyı yükseltecek ve ekonomik kayıpları en aza indirecektir.
Bu mevzuda yayıncı, telif sahibi ve izleyici içinde ve en kıymetlisi korsanla gayrette uyuşmazlıkların ve tartışmalarının artacağını ön görmeliyiz.
Ülkelerin ve üniversal hukukun bu alanda yeni regülasyon kurallarını oluşturması ve işletmesi gerekli ve kaçınılmaz olacaktır.
İşte o yazı:
1990 yılında defacto olarak başlayan televizyon ve Radyo yayıncılığı 1994 yılında 3894 sayılı RTÜK kanununun kabul edilmesiyle tüm bölüm regüle edilmeye başladı.
çabucak hemen uyduların nitelik ve niceliklerinin kâfi seviyeye olmaması niçiniyle Televizyon ve Radyo yayınları büyük ölçüde ve hayli sayıdaki karasal vericilerle analog ve SD fortmat’ta İzleyicilere iletilmeye başladı.
Gecen müddette uydu teknolojilerindeki gelişmeler kararı yayın iletim ağına uydu yayınları da dahil olmuştur. Bu süreçlerin akabinde teknolojideki gelişmeler ve ivmesi kestirim edilemeyecek düzeyde artarak epeyce sayıda TV ve Radyo yayıncısı sisteme dahil olmuştur.
Bu gelişmeler kararında bu iki mecranın siyasi ve ekonomik alandaki tesir ve yararı varsayım edilemeyecek ölçüde artmıştır. Son 20 yıl ortasında takip eden gelişmeler ise yayıncılık dalında radikal değişikliklere niye olmuş bu iki yayın mecrasına internette dahil olmuştur.
İnternetle bir arada, OTT – Smart TV -HBBTV – Uydu ve İnternet platformlarının ve toplumsal medya üzere öbür platformların dahil olmasıyla irtibat kolaylaşmış ve ekonomik hale gelmiştir. Ancak bu derece dağılan ve çeşitlenen iletim metotları hem yarar tıpkı vakitte taraflar için meselelerin doğmasına niçin olmuştur.
Yayıncılar üretimciler ve telif sahipleri, sanatkarlar üzere copyright hak sahipleri yeni bir problemle karşılaştılar. Taraflar tüm bunlarla uğraş ederken sahneye cevval , hudut tanımaz hatta agresif yeni bir mecra daha dahil oldu. Bu ise toplumların bireylerin ve hatta objelerin bile onsuz yapamadığı İnternet.
Bilindiği üzere karasal vericilerle iletilen UHF ve VHF frekanslarının kaliteli olarak ulaşabileceği kaplama alanının, hudut ötesi ülkelere erişmesi teknik olarak mümkün olamaması niçiniyle yalnızca komşu ülkelerde çıkabilecek sıkıntılarla hudutlu kalmışken, uydu yayıncılığının başlamasıyla uydudan kaplanan alanlar, YF yayın alan kaplamasının birfazlaca ülkeyi ve kıtayı kaplamasıyla yayınların faal olarak izlenebilmesiyle, çeşitli türel ve ekonomik sıkıntılara ve hatta telif problemlerinin başlamasına yol açmıştır.
Uydu erişimi ile iletilen yayınların kıta ya da ülkelere ulaşmasının getirdiği bu imkan’a, İnternet üzerinden kıta ve ülke sonu olmaksızın iletilmesi de eklendiğinde bilhassa telif haklarının korunması konusunda işleri daha da zorlaştırmıştır.
İnternet yayıncılığı, tüm mecralardan farklı olarak ekonomik ve kolaylıkla erişilebilir, teknik sonları neredeyse olmayan bu iletim üzerinden yapılan yayınların başlamasıyla korsanla çaba sorunu neredeyse çözülemez hale gelmiştir.
Günümüze gelirsek, karasal yayıncılık oyundan çıkmak üzeredir (%1.5), bunun kararı olarak yayıncılığın, uydu- internet ve kablo TV sistemleri üzerinden konsolide olduğunu görmekteyiz.
Bu mecraların ortasında ise İnternet yayıncılığının her alanda olduğu üzere Televizyon ve Radyo yayıncılığının iletimdeki tartısının arttığını hatta yakın gelecekte Avrupa’daki örneklerinde olduğu üzere ülkemizde de başka mecralardan buraya süratli geçişlerin olacağını nazaranceğiz. Bunun sebepleri ise, özetlemek gerekirse internete erişimin kolaylığı, suratı ve ekonomik oluşu ve en kıymetlisi izleyici ve dinleyiciye sunduğu izleme/dinleme konforu olmaktadır.
İnternet erişiminin sağladığı imkanları kullanan ve cazip hale getirecek HBBTV alıcıları ve OTT kutuları ile bu yönelimin daha da hızlanacağını nazaranceğiz.
Toplam erişimin artması mecraların sadeleşmesi, yaygınlaşması, basitçe erişebilir olmasıyla telif konusunu hayli daha değerli hale getirecektir.
Günümüzde bilhassa Avrupa ülkelerinde yaşayan vatandaşlarımıza yönelik yayın yapan korsan uydu ve internet platformlarının sayısı her geçen gün artmaktadır.
Bunun kararında yayıncı kuruluşları ve içerik üreticileri ziyana uğramaktadır. Bu ziyana en epey maruz kalan ise içerik ve dizi sinema üreticileri olmaktadır.
Yaklaşık 70 ülkede 300 milyon üzerinde seyirciye Türk imali dizlerin ulaştığı ve izlendiği varsayım edilmektedir. Dizilerin yurt dışı yayınlardan elde ettiği gelir kısım başı ortalama 200 bin dolara kadar yükselmiştir.
Televizyonların dizi başına ödediği sayı ise 200 ile 700 bin dolar içinde değişmektedir. Dizi ihraç bedelleri de 200 bin dolara kadar yükselmiştir.
Tüm bilgiler bu biçimdesine büyük bir kesimin korsan yayınlardan korunmasını da gerekli kılmaktadır. Her yıl dizi başına 4 bin üzerinde internet linki kapatılmasına karşın korsan yayınlar bilhassa yurt haricinde devam etmektedir.
Bu bahiste teknik ve tüzel önlemlerin hızla alınması yayıncıları, imalcileri ve gelişmekte olan bölümü koruyacaktır.
Tıpkı durum Radyo yayıncıları ve ürettikleri içerikler için de benzeridir.
Telif Hakları Genel Müdürlüğünün korsanla uğraş araçları olan bandrol, kayıt tescil sistemi ve sertifikalandırma hallerinin benzerlerinin de bilhassa yurt dışı korsanla faal uğraş için gerekli olduğu açıktır.
Yurt haricinde emsal regülasyon kuruluşları ile işbirliğinin geliştirilmesi ve senkronize yürütülmesi korsanla gayrette başarıyı yükseltecek ve ekonomik kayıpları en aza indirecektir.
Bu mevzuda yayıncı, telif sahibi ve izleyici içinde ve en kıymetlisi korsanla gayrette uyuşmazlıkların ve tartışmalarının artacağını ön görmeliyiz.
Ülkelerin ve üniversal hukukun bu alanda yeni regülasyon kurallarını oluşturması ve işletmesi gerekli ve kaçınılmaz olacaktır.