Selçuk ALTUN
Türkiye, son bir aydır doğal afetlerle çaba ediyor. Ülkenin güneyini yangınlar kül ederken, kuzeyinde sel felaketi yaşandı. Kaybettiğimiz canların yanı sıra, yitip giden orman varlığı, ziyan bakılırsan tarım alanları, yanan seralar, turizmin aldığı darbe kararı gerçekleşen maddi ziyan çabucak hemen tam olarak netleşmiş değil. Bu mevzuda milyarlarla tabir edilen değerlendirmeler var. Bunun yanı sıra, sigortaya husus olan ve şirketlere gelen ihbarlar ve daha sonrasında yapılan hasar tespit çalışmaları 150 milyon TL’ye yakın bir hasar gerçekleştiğini gösteriyor.
Türkiye Sigorta Birliği (TSB) bilgilerine nazaran; Manavgat, Bodrum, Marmaris ve Milas ilçelerinde 19 Ağustos 2021 tarihi prestijiyle yangınlar sebebiyle bin 852 hasar ihbarı alındı. Kelam konusu tarih itibariyle 3 milyon 700 bin liralık hasar ödendiği ve toplam hasar fiyatının da 61 milyon 500 bin TL olduğu belirlendi. Hasar ihbarlarının 706’sı Bodrum’dan, 524’ü Manavgat’tan, 377’si Marmaris’ten ve 245’i Milas’tan yapıldı. Bölge için yangın ve kasko poliçeleriyle dalın sağladığı toplam teminat meblağı yaklaşık olarak 100 milyar TL düzeyinde.
Artvin, Rize, Bartın, Kastamonu ve Sinop’ta, kasko, konut, işyeri, yangın ve mühendislik poliçelerinde 687 ihbar evrakıyla bir arada toplam hasar meblağı yaklaşık olarak 83 milyon TL olarak belirlendi. Tıpkı tarih itibariyle yaklaşık olarak 14 milyon TL ödeme yapıldı. Hasar ihbarlarının 124’ü Artvin’den, 46’sı Rize’den, 40’ı Bartın’dan, 277’si Kastamonu’dan ve 200’ü Sinop’tan geldi. İhbarlar; Artvin ve Rize’de yüklü olarak kasko ve işyeri poliçelerinde; Bartın, Kastamonu ve Sinop’ta ise kasko ve yangın poliçelerine yönelik oldu.
Dal temsilcileri, yangınlar ve sel felaketlerinden etkilenen yerleşim alanlarının yüklü köy ve kasaba biçiminde olduğundan bu alanların sigortalılık oranlarının düşük olduğu gerçeğini göz önünde bulundurmak gerektiğinin altını çiziyor. Çok hava olaylarının Türkiye’nin normali haline geleceğini belirterek, yakın gelecekte yangın, sel ve şiddetli fırtına üzere afetlerin daha sık yaşanabileceğine dikkat çeken bölüm temsilcileri, can güvenliğini tehdit eden bu olayların ağır ekonomik bedellerinin de olacağına vurgu yapıyor.
Türkiye Sigortalar Birliği: Ekonomik kayıpların yüzde 10’u sigortalı
Yaşanan doğal felaketlerin yalnızca Türkiye’nin bir gerçeği olmadığını ve son periyotta dünyanın biroldukca yerinde felaketlere şahit olunduğuna dikkat çeken Türkiye Sigorta Birliği, şu açıklamada bulundu: “Uluslararası sektörel raporlara nazaran, 2021 yılının birinci altı ayında dünya genelinde meydana gelen 163 doğal afette ekonomik kayıplar yaklaşık 93 milyar dolara bunun ortasında sigortalı hasarların da büyük bir kısmı gelişmiş ve sigortalılık oranlarının yüksek olduğu ülke kaynaklı olmak üzere yaklaşık 42 milyar dolara ulaştı. Buradan da anlaşılacağı üzere sigortalı hasar oranları toplam hasarın yaklaşık yüzde 50’lere yaklaşmakta ve bu oran da her geçen gün artmakta. Ülkemizde ise yaşanan doğal felaket kaynaklı ekonomik kayıpların çabucak hemen yüzde 10’lar civarındaki kısmı, sigortalı kayıplardan oluşuyor. Sigorta şuurunun yüksek olduğu ülkelerde yaşanan doğal felaketlerin yarattığı ekonomik kayıpların tesirlerinin sigorta ile bir arada hayli kısa müddette atlatıldığını görüyoruz. Unutulmamalıyız ki iklim değişikliği artık dünyamızın kıymetli bir gerçeği ve riskler her geçen gün süratle artıyor. Bu niçinle de sigorta geleceğe itimatla bakmanın en kıymetli anahtarı ve bir gelişmişlik göstergesi. Sigorta, yaşanan doğal felaketlerde devletlerin ve bireylerin üstündeki ekonomik yükü azaltmada büyük bir nazaranv üstlenirken bunun en hoş örneklerini gelişmiş ekonomilerdeki sigortalılık oranlarının yüksekliğinden çok net bir biçimde anlayabiliyoruz.”
TÜSED Lideri Ahmet Nedim Fazilet: Hasar tespit çalışmaları sürüyor
Yaşanılan felaketlerin sebep olduğu kayıplarların son derece büyük ve üzücü olduğunu lisana getiren Türkiye Sigorta Eksperleri Derneği (TÜSED) Lideri Ahmet Nedim Fazilet, çabucak hemen maddi boyutun tam olarak ortaya çıkmadığını, bu tarafta çalışmaların devam ettiğini söylemiş oldu. “Sigorta eksperleri olarak, kesimin tüm kuruluşları ile birlikte ahenk ve uyum içerisinde tüm deneyim ve kaynakları seferber ederek hasar tespit çalışmalarını süratle tamamlayıp, evrak süreçlerini hızlandırmak için gerekli uğraş ve çabayı göstermekteyiz” diyen Fazilet, şu biçimde devam etti: “Yangın sebebiyle başta tarım sigortalarına bahis ihbarlar olmak üzere sigortalı konut, iş yeri, fabrika, turizm tesisi, araç ve emtia ihbarları gelmekte olup, hasar tespit ve tazmin sürecinin süratle işletilebilmesi, aksamaması için gerekli önlemler alınmış, bölgede faaliyet gösteren eksperlerimiz tarafınca çalışmalar süratlice yürütülüyor. Sel felaketleri daha sonrasında, kamu yönetimi tarafınca yapılan hasar tespit çalışmaları ile sigortalı değerlere ait hasar tespit çalışmaları devam ediyor. Yangın daha sonrası oluşan hasarların tespitine ait çalışmaların ise kısa mühlet daha sonra tamamlanacağını düşünüyoruz. Yaşanan üzücü afetler daha sonrasında oluşan zararın maddi boyutu ve yakın vakitte gösterecekleri ekonomik etiklerin tespiti için evvela hasar tespit çalışmalarının tamamlanması gerekiyor.”
SBD Lideri Selcen Gür: Fiyat modellemeleri değişecek
Son yaşanan doğal afetlerle birlikte can kayıpları ve tabiatın tahribatının yanı sıra epey sayıda maddi kayıp da yaşandığının altını çizen Sigorta ve Reasürans Brokerleri Derneği (SBD) Lideri Selcen Gür, iklim değişikliği kararı artış gösteren doğal afetlerin fiyatlamaları da değiştireceğini söylemiş oldu. Küresel reasürörlerin kitlesel tesirlere sahip olabilecek doğal afetleri tahlil ettikleri ve fiyatladıkları modellemeleri bulunduğunu kaydeden Gür, “Biz yeni periyotta modelleme sistemlerinin değişime uğrayacağını ve şirketlerin daha muhafazakar koşullarla sigorta yapacağını düşünmekteyiz. Bilhassa sel alanında Türkiye dahil bölgelerde sigorta bulmak daha güç olacak ve sel riski taşıyan lokasyonlarda fazlaca daha yüksek müdafaa tedbirleri talep edilecektir. Ayrıyeten fırtına ve hortuma maruz kalma ihtimali olan bölgelerde sigortacılar ileriki devirlerde sigortalılardan daha fazla tedbir ve planlama talep edebilecektir. Birtakım bölgelerde vakit ortasında artan kuraklık kararı heyelan riski niçiniyle sigorta yapma süreçlerinde ek kurallar getirebilir” dedi. Gür, sarsıntı ve yanardağ püskürmesi mevzularında ise istatistikleri bozacak olaylar yaşanmadıkça modellemelerin pek değişikliğe uğramasını beklemediğini söz etti.
Antalya OSB Lideri Ali Ahbar: Sigortacılık güçlenmeli, acenteler meslek odası kurmalı
Antalya OSB Lideri Ali Bahar, sanayi bölümünün yangın, sel üzere muhtemel afetleri en az ekonomik kayıpla atlatabilmesi için sigortacılık kesiminin güçlendirilmesi gerektiğini söylemiş oldu. Çok hava olaylarının Türkiye’nin normali haline geleceğini ve yakın gelecekte yangın, sel ve şiddetli fırtına üzere afetlerin daha sık yaşanabileceğine dikkat çeken Antalya Organize Sanayi Bölgesi (Antalya OSB) İdare Heyeti Lideri Ali Bahar, bu olayların can güvenliğini tehdit etmekle birlikte ağır ekonomik bedellerinin olacağını söylemiş oldu. İklim değişikliği ile gayrette yeşil dönüşümün kıymetine değinen Bahar, “Olası afetlerde yaşanacak ekonomik kayıpların telafisi için sigortacılık bölümünde ihtilal niteliğinde yapısal ıslahatlar yapılması gerekiyor. Sigortacılık bölümünün profesyonelleşmesi, acentelerin güçlendirilmesiyle mümkün. Bölümün daha kuvvetli temsil edilmesi ve her manada profesyonelleşmesi için acente faaliyetlerinin kurulacak bir oda tarafınca sevk ve yönetim edilmesi kaçınılmaz bir gerekliliktir” dedi.
STD Lideri Fahri Altıngöz: Poliçe bedel ve teminatlarını denetim edin
İklim değişikliği, yaşanan yangınlar, heyelan, seller ve öteki tabiat hasarları başta olmak üzere, sigortalılarca dikkat edilmesi gereken kıymetli konulara değinen Sigorta Tatbikatçıları Derneği (STD) Lideri Fahri Altıngöz, sigortalıların tüm poliçe bedel ve teminatlarını denetim etmeleri gerektiğine dikkat çekti. Ticari ve sınai işletmelerde sigortalılık oranı ekseriyetle yüksek olmakla birlikte, sigorta mukavelelerinin kapsamlı değerlendirilmesinin gereğince yapılmadığını lisana getiren STD Lideri Fahri Altıngöz, “Bireysel sigortalarda da durum epey farklı değil. Mukavelelerde dikkat edilmesi gereken biroldukça konu bulunuyor. Lakin kapsamın yanı sıra öteki konuların da bir o kadar kıymetli olduğuna işaret etmek istiyorum. Örneğin enfl asyon, stokların yerine konulma maliyeti, döviz kurları, sabit ve değişken maliyetler, yani üretici maliyetleri ve artışları son derece kıymet arz ediyor. Çünkü sigortacılıkta temel kural sigorta bedelinin yani poliçedeki sayının, kesinlikle sigorta bedeline yani piyasa rayicine eşit olması unsuru aranır. Aksi durumda eksik ya da aşkın sigorta kavramı ortaya çıkar ki bu da mümkün bir hasarda proporsiyon kuralının uygulanması demektir. Eksper hasarı tespit eder, hasar anında tüm malların bedelini belirler, poliçe ile karşılaştırır ve raporunu buna göre düzenler. Sigortacı da bu rapora göre şayet bir eksiklik var ise, hasarda da proporsiyon kuralı gereği hasarı eksik öder” diye konuştu.
Türkiye, son bir aydır doğal afetlerle çaba ediyor. Ülkenin güneyini yangınlar kül ederken, kuzeyinde sel felaketi yaşandı. Kaybettiğimiz canların yanı sıra, yitip giden orman varlığı, ziyan bakılırsan tarım alanları, yanan seralar, turizmin aldığı darbe kararı gerçekleşen maddi ziyan çabucak hemen tam olarak netleşmiş değil. Bu mevzuda milyarlarla tabir edilen değerlendirmeler var. Bunun yanı sıra, sigortaya husus olan ve şirketlere gelen ihbarlar ve daha sonrasında yapılan hasar tespit çalışmaları 150 milyon TL’ye yakın bir hasar gerçekleştiğini gösteriyor.
Türkiye Sigorta Birliği (TSB) bilgilerine nazaran; Manavgat, Bodrum, Marmaris ve Milas ilçelerinde 19 Ağustos 2021 tarihi prestijiyle yangınlar sebebiyle bin 852 hasar ihbarı alındı. Kelam konusu tarih itibariyle 3 milyon 700 bin liralık hasar ödendiği ve toplam hasar fiyatının da 61 milyon 500 bin TL olduğu belirlendi. Hasar ihbarlarının 706’sı Bodrum’dan, 524’ü Manavgat’tan, 377’si Marmaris’ten ve 245’i Milas’tan yapıldı. Bölge için yangın ve kasko poliçeleriyle dalın sağladığı toplam teminat meblağı yaklaşık olarak 100 milyar TL düzeyinde.
Artvin, Rize, Bartın, Kastamonu ve Sinop’ta, kasko, konut, işyeri, yangın ve mühendislik poliçelerinde 687 ihbar evrakıyla bir arada toplam hasar meblağı yaklaşık olarak 83 milyon TL olarak belirlendi. Tıpkı tarih itibariyle yaklaşık olarak 14 milyon TL ödeme yapıldı. Hasar ihbarlarının 124’ü Artvin’den, 46’sı Rize’den, 40’ı Bartın’dan, 277’si Kastamonu’dan ve 200’ü Sinop’tan geldi. İhbarlar; Artvin ve Rize’de yüklü olarak kasko ve işyeri poliçelerinde; Bartın, Kastamonu ve Sinop’ta ise kasko ve yangın poliçelerine yönelik oldu.
Dal temsilcileri, yangınlar ve sel felaketlerinden etkilenen yerleşim alanlarının yüklü köy ve kasaba biçiminde olduğundan bu alanların sigortalılık oranlarının düşük olduğu gerçeğini göz önünde bulundurmak gerektiğinin altını çiziyor. Çok hava olaylarının Türkiye’nin normali haline geleceğini belirterek, yakın gelecekte yangın, sel ve şiddetli fırtına üzere afetlerin daha sık yaşanabileceğine dikkat çeken bölüm temsilcileri, can güvenliğini tehdit eden bu olayların ağır ekonomik bedellerinin de olacağına vurgu yapıyor.
Türkiye Sigortalar Birliği: Ekonomik kayıpların yüzde 10’u sigortalı
Yaşanan doğal felaketlerin yalnızca Türkiye’nin bir gerçeği olmadığını ve son periyotta dünyanın biroldukca yerinde felaketlere şahit olunduğuna dikkat çeken Türkiye Sigorta Birliği, şu açıklamada bulundu: “Uluslararası sektörel raporlara nazaran, 2021 yılının birinci altı ayında dünya genelinde meydana gelen 163 doğal afette ekonomik kayıplar yaklaşık 93 milyar dolara bunun ortasında sigortalı hasarların da büyük bir kısmı gelişmiş ve sigortalılık oranlarının yüksek olduğu ülke kaynaklı olmak üzere yaklaşık 42 milyar dolara ulaştı. Buradan da anlaşılacağı üzere sigortalı hasar oranları toplam hasarın yaklaşık yüzde 50’lere yaklaşmakta ve bu oran da her geçen gün artmakta. Ülkemizde ise yaşanan doğal felaket kaynaklı ekonomik kayıpların çabucak hemen yüzde 10’lar civarındaki kısmı, sigortalı kayıplardan oluşuyor. Sigorta şuurunun yüksek olduğu ülkelerde yaşanan doğal felaketlerin yarattığı ekonomik kayıpların tesirlerinin sigorta ile bir arada hayli kısa müddette atlatıldığını görüyoruz. Unutulmamalıyız ki iklim değişikliği artık dünyamızın kıymetli bir gerçeği ve riskler her geçen gün süratle artıyor. Bu niçinle de sigorta geleceğe itimatla bakmanın en kıymetli anahtarı ve bir gelişmişlik göstergesi. Sigorta, yaşanan doğal felaketlerde devletlerin ve bireylerin üstündeki ekonomik yükü azaltmada büyük bir nazaranv üstlenirken bunun en hoş örneklerini gelişmiş ekonomilerdeki sigortalılık oranlarının yüksekliğinden çok net bir biçimde anlayabiliyoruz.”
TÜSED Lideri Ahmet Nedim Fazilet: Hasar tespit çalışmaları sürüyor
Yaşanılan felaketlerin sebep olduğu kayıplarların son derece büyük ve üzücü olduğunu lisana getiren Türkiye Sigorta Eksperleri Derneği (TÜSED) Lideri Ahmet Nedim Fazilet, çabucak hemen maddi boyutun tam olarak ortaya çıkmadığını, bu tarafta çalışmaların devam ettiğini söylemiş oldu. “Sigorta eksperleri olarak, kesimin tüm kuruluşları ile birlikte ahenk ve uyum içerisinde tüm deneyim ve kaynakları seferber ederek hasar tespit çalışmalarını süratle tamamlayıp, evrak süreçlerini hızlandırmak için gerekli uğraş ve çabayı göstermekteyiz” diyen Fazilet, şu biçimde devam etti: “Yangın sebebiyle başta tarım sigortalarına bahis ihbarlar olmak üzere sigortalı konut, iş yeri, fabrika, turizm tesisi, araç ve emtia ihbarları gelmekte olup, hasar tespit ve tazmin sürecinin süratle işletilebilmesi, aksamaması için gerekli önlemler alınmış, bölgede faaliyet gösteren eksperlerimiz tarafınca çalışmalar süratlice yürütülüyor. Sel felaketleri daha sonrasında, kamu yönetimi tarafınca yapılan hasar tespit çalışmaları ile sigortalı değerlere ait hasar tespit çalışmaları devam ediyor. Yangın daha sonrası oluşan hasarların tespitine ait çalışmaların ise kısa mühlet daha sonra tamamlanacağını düşünüyoruz. Yaşanan üzücü afetler daha sonrasında oluşan zararın maddi boyutu ve yakın vakitte gösterecekleri ekonomik etiklerin tespiti için evvela hasar tespit çalışmalarının tamamlanması gerekiyor.”
SBD Lideri Selcen Gür: Fiyat modellemeleri değişecek
Son yaşanan doğal afetlerle birlikte can kayıpları ve tabiatın tahribatının yanı sıra epey sayıda maddi kayıp da yaşandığının altını çizen Sigorta ve Reasürans Brokerleri Derneği (SBD) Lideri Selcen Gür, iklim değişikliği kararı artış gösteren doğal afetlerin fiyatlamaları da değiştireceğini söylemiş oldu. Küresel reasürörlerin kitlesel tesirlere sahip olabilecek doğal afetleri tahlil ettikleri ve fiyatladıkları modellemeleri bulunduğunu kaydeden Gür, “Biz yeni periyotta modelleme sistemlerinin değişime uğrayacağını ve şirketlerin daha muhafazakar koşullarla sigorta yapacağını düşünmekteyiz. Bilhassa sel alanında Türkiye dahil bölgelerde sigorta bulmak daha güç olacak ve sel riski taşıyan lokasyonlarda fazlaca daha yüksek müdafaa tedbirleri talep edilecektir. Ayrıyeten fırtına ve hortuma maruz kalma ihtimali olan bölgelerde sigortacılar ileriki devirlerde sigortalılardan daha fazla tedbir ve planlama talep edebilecektir. Birtakım bölgelerde vakit ortasında artan kuraklık kararı heyelan riski niçiniyle sigorta yapma süreçlerinde ek kurallar getirebilir” dedi. Gür, sarsıntı ve yanardağ püskürmesi mevzularında ise istatistikleri bozacak olaylar yaşanmadıkça modellemelerin pek değişikliğe uğramasını beklemediğini söz etti.
Antalya OSB Lideri Ali Ahbar: Sigortacılık güçlenmeli, acenteler meslek odası kurmalı
Antalya OSB Lideri Ali Bahar, sanayi bölümünün yangın, sel üzere muhtemel afetleri en az ekonomik kayıpla atlatabilmesi için sigortacılık kesiminin güçlendirilmesi gerektiğini söylemiş oldu. Çok hava olaylarının Türkiye’nin normali haline geleceğini ve yakın gelecekte yangın, sel ve şiddetli fırtına üzere afetlerin daha sık yaşanabileceğine dikkat çeken Antalya Organize Sanayi Bölgesi (Antalya OSB) İdare Heyeti Lideri Ali Bahar, bu olayların can güvenliğini tehdit etmekle birlikte ağır ekonomik bedellerinin olacağını söylemiş oldu. İklim değişikliği ile gayrette yeşil dönüşümün kıymetine değinen Bahar, “Olası afetlerde yaşanacak ekonomik kayıpların telafisi için sigortacılık bölümünde ihtilal niteliğinde yapısal ıslahatlar yapılması gerekiyor. Sigortacılık bölümünün profesyonelleşmesi, acentelerin güçlendirilmesiyle mümkün. Bölümün daha kuvvetli temsil edilmesi ve her manada profesyonelleşmesi için acente faaliyetlerinin kurulacak bir oda tarafınca sevk ve yönetim edilmesi kaçınılmaz bir gerekliliktir” dedi.
STD Lideri Fahri Altıngöz: Poliçe bedel ve teminatlarını denetim edin
İklim değişikliği, yaşanan yangınlar, heyelan, seller ve öteki tabiat hasarları başta olmak üzere, sigortalılarca dikkat edilmesi gereken kıymetli konulara değinen Sigorta Tatbikatçıları Derneği (STD) Lideri Fahri Altıngöz, sigortalıların tüm poliçe bedel ve teminatlarını denetim etmeleri gerektiğine dikkat çekti. Ticari ve sınai işletmelerde sigortalılık oranı ekseriyetle yüksek olmakla birlikte, sigorta mukavelelerinin kapsamlı değerlendirilmesinin gereğince yapılmadığını lisana getiren STD Lideri Fahri Altıngöz, “Bireysel sigortalarda da durum epey farklı değil. Mukavelelerde dikkat edilmesi gereken biroldukça konu bulunuyor. Lakin kapsamın yanı sıra öteki konuların da bir o kadar kıymetli olduğuna işaret etmek istiyorum. Örneğin enfl asyon, stokların yerine konulma maliyeti, döviz kurları, sabit ve değişken maliyetler, yani üretici maliyetleri ve artışları son derece kıymet arz ediyor. Çünkü sigortacılıkta temel kural sigorta bedelinin yani poliçedeki sayının, kesinlikle sigorta bedeline yani piyasa rayicine eşit olması unsuru aranır. Aksi durumda eksik ya da aşkın sigorta kavramı ortaya çıkar ki bu da mümkün bir hasarda proporsiyon kuralının uygulanması demektir. Eksper hasarı tespit eder, hasar anında tüm malların bedelini belirler, poliçe ile karşılaştırır ve raporunu buna göre düzenler. Sigortacı da bu rapora göre şayet bir eksiklik var ise, hasarda da proporsiyon kuralı gereği hasarı eksik öder” diye konuştu.