Harika Lig için naklen yayın problemi yarı tahlilli olarak devam ediyor. Tüm paketleri kapsayan pakete mevcut yayıncı kuruluş beIN’in verdiği 2.1 milyar TL’lik teklif reddedilirken, alt paketlerde yayıncılar Saran ve TRT imzaları atmıştı. ondan sonrasında TRT, yayın ihalesine verdiği teklifi geri çektiğini deklare etti.
Gelinen noktada hala 2022-2023 dönemi için yayıncının kim olacağı aşikâr değil. Ancak mevcut durumda kesin olan bir şey var ki esasen güç durumda olan Harika Lig kulüpleri büyük bir ziyanla karşı karşıya kalacak. Evvelki gün Galatasaray’ın da Barcelona’ya çeyrek finalde elenmesinin akabinde Türk kadroları Avrupa’da seneye daha az grupla uğraş edeceği ve daha fazla ön eleme oynayacağı için Avrupa kupası gelirleri de azalacak. Bu noktada biroldukça futbol analistine göre Türk futbolunu yönetenlerin artık önemli bir karar vermesi gerekiyor: İngiltere mi İspanya modeli mi seçilecek?
Dünya’dan Barış Erkaya’nın haberine bakılırsa, Avrupa’nın büyük ligleri ile Türkiye içinde büyük bir yayın ve Avrupa kupaları gelir farkı var.
Görsel, dunya.com sitesinden alınmıştır.
Habere nazaran, Şampiyonlar Ligi ve UEFA Avrupa Ligi karşılaşmalarında rekabet ederek burada topladığı puanlarla Avrupa’nın doruğuna oturanlar İngiliz kulüpleri. Son 5 yıl içerisinde toplam 8 kadroyla 1 milyar 586 milyon dolarlık gelir toplayan İngiltere Premier Lig takımlarını toplam Avrupa kupası gelirlerinde 7 grup ve toplam 1 milyar 513 milyon dolar gelirle İspanya izliyor. 9 başka grupla 1 milyar 218 milyon dolar gelir elde eden İtalya üçüncü, 11 farklı kadroyla 1 milyar 139 milyon dolar gelir elde eden Almanya ise dördüncü.
Sıralama milyar dolar sayıların altında Fransa, Portekiz, Rusya, Hollanda formunda devam ediyor. Türkiye ise 7 başka kadrosuyla Avrupa kupalarından son 5 yılda 262 milyon dolar gelir elde edebilmiş.
Galatasaray’ın karşı karşıya gelip çeşit aradığı Barcelona’nın dahil olduğu ülkeyle Türkiye’nin toplam Avrupa gelirleri içindeki orantı 6 kattan fazla.
İngiliz futbolu: Yüksek masraf yüksek gelir modeli
Pekala Türk futbolunun kurtuluşu bu futbol ekollerinden yahut daha yanlışsız bir telaffuzla futbol idare modellerinden hangisinde yatıyor? İngiltere, aslında dünya yıldızlarını fiyatına epeyce da bakmaksızın kendi en üst futbol liginde toplayan ancak hem Avrupa kupası muvaffakiyetleri birebir vakitte forma satışlarıyla dünya çapında taraftar kitlesi toplayan, bunun karşılığında da dünyadaki en yüksek naklen yayın gelirlerini elde edebilen bir modeli benimsiyor. Yani İngiliz futbolunu bir anonim şirket olarak düşünürsek yüksek maliyetle çalışsa da karşılığında fazlaca daha yüksek futbol geliri elde eden bir şirket modeli. Premier Lig’in son 5 yılda net transfer masrafı toplam 4.5 milyar doları aşıyor. Ama forma satışları hariç elde ettiği 5 yıllık toplam gelir 8 milyar dolara yaklaşıyor. Yalnızca üç büyük futbol kulübünün 5 yıllık forma satışları ise 3 milyar dolara yakın. Bir de bunun üzerine spor giysi markalarının 5 yılda yaptığı yaklaşık 2-2.5 milyar dolarlık lisans ödemeleri de eklendiğinde gelir bazında 14 milyar dolarlara yaklaşıyor.
İspanyol futbolu: Âlâ scout ve altyapı milyarderi
İspanya yahut Almanya modeli ise yapılan harcama bazında İngiltere kadar bonkör olmayan, daha istikrarlı lakin bir daha İngiliz kulüplerine yaklaşan gelirler sağlayan bir futbol idare modeli. İspanyol kulüplerinin son 5 yıllık transfer devrindeki toplam net sarfiyatı 491 milyon dolar düzeyinde. Bunun karşılığında İspanyol grupları Avrupa kupalarından birebir devirde 1,5 milyar dolarlık bir havuz geliri elde etti. Naklen yayın gelirleri 5,6 milyar doları bulan La Liga’da forma satışları hariç net gelir 6,6 milyar doları aştı. Yalnızca iki büyük kulübünün forma satış gelirleri 5 yılda yaklaşık 2 milyar doları aşan İspanyol ekolü, 1,5 milyar dolara yakın da futbol lisans geliri elde etti. Toplamda 5 yıllık gelir 10 milyar doları geçti. Yani İspanyol futbolunu da bir anonim şirket olarak düşünürsek daha düşük girdilerle yüksek katma pahalı ve değerde ağır, rekabetçi eserler üreten bir şirket olarak kabul edebiliriz. Bunun en değerli sebeplerinden ikisi de olağan olarak İspanyol kulüplerin alt yapısında yetişen ve yüksek piyasa bedeline ulaşan futbolcuların oldukçaluğu ve öteki liglerden bu cinsten yetenekleri epeyce ucuz maliyetle yakalayan scout sisteminin epeyce güzel çalışması… Almanya’da da misal bir tablo görüyoruz.
Görsel, dünya.com sitesinden alınmıştır.
Türk futbolu için büyük açmaz
Türkiye transfer gelir masraflarında denk bütçe uygulayan bir ülke. Bunda son 5 yıldır Muhteşem Lig’in dev kulüplerini kıskaca alan FFP’nin hissesi hayli büyük. Lakin 2019-2020 döneminden bu yana geçen iki senede Türk futbolu bir daha net futbol masrafı üreten bir ülke haline geldi. Üstelik bu vakitte Avrupa kupalarında önemli bir muvaffakiyetin da gelmemesi, Türk futbolunun marka pahasının de düşmesine niye oldu. Bunun son yansımasını ise Üstün Lig yayın ihalesinde net bir biçimde görmüş olduk.
Öte yandan Bankalar Birliği muahedeleri niçiniyle gelir düşüşü riskini kaldırması da imkansız bir kulüpler bileşenimiz var. Altyapılardan yetişen futbolcuların ülkedeki futbolun yahut kulüplerin durumu niçiniyle İspanya, İngiltere üzere liglere süratle kaçma dileği ve buna bağlı olarak yatırım yapılan gençlerin yüksek bonservis geliri getirmeden Avrupa’ya uçması da düşünüldüğünde Türk futbolu epey büyük bir açmazın içerisinde.
Gelinen noktada hala 2022-2023 dönemi için yayıncının kim olacağı aşikâr değil. Ancak mevcut durumda kesin olan bir şey var ki esasen güç durumda olan Harika Lig kulüpleri büyük bir ziyanla karşı karşıya kalacak. Evvelki gün Galatasaray’ın da Barcelona’ya çeyrek finalde elenmesinin akabinde Türk kadroları Avrupa’da seneye daha az grupla uğraş edeceği ve daha fazla ön eleme oynayacağı için Avrupa kupası gelirleri de azalacak. Bu noktada biroldukça futbol analistine göre Türk futbolunu yönetenlerin artık önemli bir karar vermesi gerekiyor: İngiltere mi İspanya modeli mi seçilecek?
Dünya’dan Barış Erkaya’nın haberine bakılırsa, Avrupa’nın büyük ligleri ile Türkiye içinde büyük bir yayın ve Avrupa kupaları gelir farkı var.
Görsel, dunya.com sitesinden alınmıştır.
Habere nazaran, Şampiyonlar Ligi ve UEFA Avrupa Ligi karşılaşmalarında rekabet ederek burada topladığı puanlarla Avrupa’nın doruğuna oturanlar İngiliz kulüpleri. Son 5 yıl içerisinde toplam 8 kadroyla 1 milyar 586 milyon dolarlık gelir toplayan İngiltere Premier Lig takımlarını toplam Avrupa kupası gelirlerinde 7 grup ve toplam 1 milyar 513 milyon dolar gelirle İspanya izliyor. 9 başka grupla 1 milyar 218 milyon dolar gelir elde eden İtalya üçüncü, 11 farklı kadroyla 1 milyar 139 milyon dolar gelir elde eden Almanya ise dördüncü.
Sıralama milyar dolar sayıların altında Fransa, Portekiz, Rusya, Hollanda formunda devam ediyor. Türkiye ise 7 başka kadrosuyla Avrupa kupalarından son 5 yılda 262 milyon dolar gelir elde edebilmiş.
Galatasaray’ın karşı karşıya gelip çeşit aradığı Barcelona’nın dahil olduğu ülkeyle Türkiye’nin toplam Avrupa gelirleri içindeki orantı 6 kattan fazla.
İngiliz futbolu: Yüksek masraf yüksek gelir modeli
Pekala Türk futbolunun kurtuluşu bu futbol ekollerinden yahut daha yanlışsız bir telaffuzla futbol idare modellerinden hangisinde yatıyor? İngiltere, aslında dünya yıldızlarını fiyatına epeyce da bakmaksızın kendi en üst futbol liginde toplayan ancak hem Avrupa kupası muvaffakiyetleri birebir vakitte forma satışlarıyla dünya çapında taraftar kitlesi toplayan, bunun karşılığında da dünyadaki en yüksek naklen yayın gelirlerini elde edebilen bir modeli benimsiyor. Yani İngiliz futbolunu bir anonim şirket olarak düşünürsek yüksek maliyetle çalışsa da karşılığında fazlaca daha yüksek futbol geliri elde eden bir şirket modeli. Premier Lig’in son 5 yılda net transfer masrafı toplam 4.5 milyar doları aşıyor. Ama forma satışları hariç elde ettiği 5 yıllık toplam gelir 8 milyar dolara yaklaşıyor. Yalnızca üç büyük futbol kulübünün 5 yıllık forma satışları ise 3 milyar dolara yakın. Bir de bunun üzerine spor giysi markalarının 5 yılda yaptığı yaklaşık 2-2.5 milyar dolarlık lisans ödemeleri de eklendiğinde gelir bazında 14 milyar dolarlara yaklaşıyor.
İspanyol futbolu: Âlâ scout ve altyapı milyarderi
İspanya yahut Almanya modeli ise yapılan harcama bazında İngiltere kadar bonkör olmayan, daha istikrarlı lakin bir daha İngiliz kulüplerine yaklaşan gelirler sağlayan bir futbol idare modeli. İspanyol kulüplerinin son 5 yıllık transfer devrindeki toplam net sarfiyatı 491 milyon dolar düzeyinde. Bunun karşılığında İspanyol grupları Avrupa kupalarından birebir devirde 1,5 milyar dolarlık bir havuz geliri elde etti. Naklen yayın gelirleri 5,6 milyar doları bulan La Liga’da forma satışları hariç net gelir 6,6 milyar doları aştı. Yalnızca iki büyük kulübünün forma satış gelirleri 5 yılda yaklaşık 2 milyar doları aşan İspanyol ekolü, 1,5 milyar dolara yakın da futbol lisans geliri elde etti. Toplamda 5 yıllık gelir 10 milyar doları geçti. Yani İspanyol futbolunu da bir anonim şirket olarak düşünürsek daha düşük girdilerle yüksek katma pahalı ve değerde ağır, rekabetçi eserler üreten bir şirket olarak kabul edebiliriz. Bunun en değerli sebeplerinden ikisi de olağan olarak İspanyol kulüplerin alt yapısında yetişen ve yüksek piyasa bedeline ulaşan futbolcuların oldukçaluğu ve öteki liglerden bu cinsten yetenekleri epeyce ucuz maliyetle yakalayan scout sisteminin epeyce güzel çalışması… Almanya’da da misal bir tablo görüyoruz.
Görsel, dünya.com sitesinden alınmıştır.
Türk futbolu için büyük açmaz
Türkiye transfer gelir masraflarında denk bütçe uygulayan bir ülke. Bunda son 5 yıldır Muhteşem Lig’in dev kulüplerini kıskaca alan FFP’nin hissesi hayli büyük. Lakin 2019-2020 döneminden bu yana geçen iki senede Türk futbolu bir daha net futbol masrafı üreten bir ülke haline geldi. Üstelik bu vakitte Avrupa kupalarında önemli bir muvaffakiyetin da gelmemesi, Türk futbolunun marka pahasının de düşmesine niye oldu. Bunun son yansımasını ise Üstün Lig yayın ihalesinde net bir biçimde görmüş olduk.
Öte yandan Bankalar Birliği muahedeleri niçiniyle gelir düşüşü riskini kaldırması da imkansız bir kulüpler bileşenimiz var. Altyapılardan yetişen futbolcuların ülkedeki futbolun yahut kulüplerin durumu niçiniyle İspanya, İngiltere üzere liglere süratle kaçma dileği ve buna bağlı olarak yatırım yapılan gençlerin yüksek bonservis geliri getirmeden Avrupa’ya uçması da düşünüldüğünde Türk futbolu epey büyük bir açmazın içerisinde.