İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD Türkiye) ve Ankara Üniversitesi Su İdaresi Enstitüsü iş birliğiyle, Ülker ana sponsorluğunda ve Brisa, IC İçtaş İnşaat, PepsiCo, Sütaş, Toros Tarım ve TürkTraktör’ün takviye sponsorluğunda gerçekleştirilen “Su Riskleri Projesi”nin 1. faz sonuçları belirtildi.
Tarımsal su muhtaçlığının 2050 yılına kadar 1,5 katına çıkması beklenen Kızılırmak Havzası’nda, buğday üretiminde damla sulama sistemiyle Delice ilçesi proje alanında ortalama %30 su tasarrufu sağlandı. Tarımda yaklaşık %50’ye varan su tasarrufu sağlayan çağdaş sulama hallerinin yaygınlaştırılması, su kaynaklarının sürdürülebilirliği için büyük kıymet arz ediyor.
Küresel ısınmayla bir arada tüm dünyada giderek artan su riskleri, ziraî üretimi, su kaynaklarının sürdürülebilirliğini ve ötürüsıyla besin güvenliğini tehdit ediyor. Su kaynaklarının sürdürülebilir olarak kullanılması, su riskiyle karşı karşıya olan ülkelerin ulusal güvenlik konusu haline geliyor. Sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesiyle son 50 yılın en sıcak üçüncü kış mevsiminin yaşandığı Türkiye, su kriziyle karşı karşıya olan ülkeler içinde yer alıyor. Uzun devir iklim değişikliği varsayımlarına nazaran, ülkemizde su kaynaklarının yaklaşık %25 azalması bekleniyor.
Yarı kurak iklim neslinde yer alan Türkiye’de, su kaynaklarının tesirli kullanılması her geçen gün daha büyük ehemmiyet kazanıyor. SKD Türkiye ve Ankara Üniversitesi Su İdaresi Enstitüsü, Ülker’in ana sponsorluğunda ve Brisa, IC İçtaş İnşaat, PepsiCo, Sütaş, Toros Tarım ve TürkTraktör’ün destek sponsorluğunda gerçekleştirilen “Su Riskleri Projesi” ile tarımda su verimliliği ve su ayak izi farkındalığının sağlanması amaçlanıyor. Mayıs 2022’de Orta Anadolu’da başlatılan projenin 1. faz raporu kamuoyuyla paylaşıldı.
Proje kapsamındaki çalışmalar, Ankara Üniversitesi Su İdaresi Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Gökşen Çapar koordinatörlüğünde, Prof. Dr. Süleyman Kodal, Prof. Dr. Y. Ersoy Yıldırım, Prof. Dr. Yeşim Ahi, Öğr. Gör. Çiğdem Coşkun Dilcan ve Öğr. Gör. Dr. Tolga Pilevneli tarafınca yürütüldü. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafınca yayınlanan Ulusal Su Planı’nda yer alan mevzular ile uyumlu olan proje kapsamında, gereğinden çok sulama yapılmaması ve uygulama yanılgılarının önüne geçilmesi için Kırıkkale ili Delice ilçesi Çerikli beldesinde 100 çiftçiye “Modern Sulama şekilleri” ve “Gübre kullanması” temalı eğitimler verildi.
SKD Türkiye İdare Heyeti Lideri Ebru Dildar Edin, iklim krizi ile uğraşın su kaynaklarının korunmasında yetersiz kaldığına dikkat çekerek, “Son 50 yılın en sıcak üçüncü kış mevsiminin yaşandığı bu vakitte en büyük tasamız su kaynaklarındaki azalma. SKD Türkiye olarak yürütülen mevcut çalışmalarla iklim krizi ile çaba edeceğimizi her fırsatta lisana getiriyor, yaratıcı ve yenilikçi tahliller ortaya koymak için var gücümüzle çalışıyoruz. Ülkemizde su kaynaklarının %70’ten çoksı tarımda kullanılıyor, ziraî faaliyetler için gereksinim duyulan su ölçüsünün sürdürülebilir bir biçimde sağlanabilmesi için su verimliliğinin artırılması kilit bir role sahip. Su Riskleri Projesi ile su kaynaklarının sürdürülebilir metotlarla verimli kullanmasına yönelik kıymetli çıktıları olan bir araştırmayı ortaya koyduk. Tarımda çağdaş sulama hallerinin uygulanmasının su güvenliği için değerini araştırmamızda gördük. Kırıkkale ili Delice ilçesinde gerçekleştirilen proje uygulamasında, damla sulama usulü uygulanarak üretilen buğday için %20 oranında eser verimliliği ve %30 oranında su tasarrufu sağlanması epeyce değerli bir muvaffakiyet. Bölgedeki çiftçilerin çağdaş sulama biçimleri ile ilgili eğitim almış olması da farkındalığı artırdı. Artık çağdaş sulama biçimlerinin yaygınlaştırılması için elimizden gelen tüm çabayı göstereceğiz” dedi.
İklim değişikliğine uyumlu sürdürülebilir tarım uygulamalarını yaygınlaştırmanın büyük ehemmiyet taşıdığına dikkat çeken Ülker CEO’su Mete Buyurgan ise şu ayrıntıları aktardı: “İsrafsız şirket modeliyle ve uzun vadeli sürdürülebilirlik gayeleriyle çalışırken, ziraî üretimin sürdürülebilirliğine katkı vermeyi, hakikat tarım uygulamalarının yaygınlaşmasına yönelik projeleri desteklemeyi fazlaca önemsiyoruz. Bu sebeple SKD Türkiye’nin iklim değişikliğinin su kaynakları üstündeki tesirini tahlil etmeyi ve tarımda verimli sulama stratejileri geliştirmeyi amaçlayan Su Riskleri Projesi’nin ana sponsoru olduk. Projenin birinci fazındaki su tasarrufu ve eser verimliliği sonuçları da gerçek yolda ilerlendiğini gösterdi. Bu projeyle çiftçilerin su kullanması konusundaki farkındalığını artırmayı ve ülkemizin sürdürülebilir geleceğine katkı sağlamayı hedefliyoruz”.
SKD Türkiye, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı’nca ülke genelinde başlatılan “Ulusal Su Verimliliği Seferberliği”nin de kıymetli bir paydaşı. SKD Türkiye su kaynaklarının sürdürülebilir formüllerle kullanması konusunda yürüttüğü çalışmalarla Ulusal Su Verimliliği Seferberliği’ni destekleyecek.
RAPORUN ÖN PLANA ÇIKAN SONUÇLARI NELER?
Sürdürülebilir tarım uygulamaları için değerli bir kaynak niteliği taşıyan raporda ön plana çıkan bulgular şöyle:
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
Tarımsal su muhtaçlığının 2050 yılına kadar 1,5 katına çıkması beklenen Kızılırmak Havzası’nda, buğday üretiminde damla sulama sistemiyle Delice ilçesi proje alanında ortalama %30 su tasarrufu sağlandı. Tarımda yaklaşık %50’ye varan su tasarrufu sağlayan çağdaş sulama hallerinin yaygınlaştırılması, su kaynaklarının sürdürülebilirliği için büyük kıymet arz ediyor.
Küresel ısınmayla bir arada tüm dünyada giderek artan su riskleri, ziraî üretimi, su kaynaklarının sürdürülebilirliğini ve ötürüsıyla besin güvenliğini tehdit ediyor. Su kaynaklarının sürdürülebilir olarak kullanılması, su riskiyle karşı karşıya olan ülkelerin ulusal güvenlik konusu haline geliyor. Sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesiyle son 50 yılın en sıcak üçüncü kış mevsiminin yaşandığı Türkiye, su kriziyle karşı karşıya olan ülkeler içinde yer alıyor. Uzun devir iklim değişikliği varsayımlarına nazaran, ülkemizde su kaynaklarının yaklaşık %25 azalması bekleniyor.
Yarı kurak iklim neslinde yer alan Türkiye’de, su kaynaklarının tesirli kullanılması her geçen gün daha büyük ehemmiyet kazanıyor. SKD Türkiye ve Ankara Üniversitesi Su İdaresi Enstitüsü, Ülker’in ana sponsorluğunda ve Brisa, IC İçtaş İnşaat, PepsiCo, Sütaş, Toros Tarım ve TürkTraktör’ün destek sponsorluğunda gerçekleştirilen “Su Riskleri Projesi” ile tarımda su verimliliği ve su ayak izi farkındalığının sağlanması amaçlanıyor. Mayıs 2022’de Orta Anadolu’da başlatılan projenin 1. faz raporu kamuoyuyla paylaşıldı.
Proje kapsamındaki çalışmalar, Ankara Üniversitesi Su İdaresi Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Gökşen Çapar koordinatörlüğünde, Prof. Dr. Süleyman Kodal, Prof. Dr. Y. Ersoy Yıldırım, Prof. Dr. Yeşim Ahi, Öğr. Gör. Çiğdem Coşkun Dilcan ve Öğr. Gör. Dr. Tolga Pilevneli tarafınca yürütüldü. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafınca yayınlanan Ulusal Su Planı’nda yer alan mevzular ile uyumlu olan proje kapsamında, gereğinden çok sulama yapılmaması ve uygulama yanılgılarının önüne geçilmesi için Kırıkkale ili Delice ilçesi Çerikli beldesinde 100 çiftçiye “Modern Sulama şekilleri” ve “Gübre kullanması” temalı eğitimler verildi.
SKD Türkiye İdare Heyeti Lideri Ebru Dildar Edin, iklim krizi ile uğraşın su kaynaklarının korunmasında yetersiz kaldığına dikkat çekerek, “Son 50 yılın en sıcak üçüncü kış mevsiminin yaşandığı bu vakitte en büyük tasamız su kaynaklarındaki azalma. SKD Türkiye olarak yürütülen mevcut çalışmalarla iklim krizi ile çaba edeceğimizi her fırsatta lisana getiriyor, yaratıcı ve yenilikçi tahliller ortaya koymak için var gücümüzle çalışıyoruz. Ülkemizde su kaynaklarının %70’ten çoksı tarımda kullanılıyor, ziraî faaliyetler için gereksinim duyulan su ölçüsünün sürdürülebilir bir biçimde sağlanabilmesi için su verimliliğinin artırılması kilit bir role sahip. Su Riskleri Projesi ile su kaynaklarının sürdürülebilir metotlarla verimli kullanmasına yönelik kıymetli çıktıları olan bir araştırmayı ortaya koyduk. Tarımda çağdaş sulama hallerinin uygulanmasının su güvenliği için değerini araştırmamızda gördük. Kırıkkale ili Delice ilçesinde gerçekleştirilen proje uygulamasında, damla sulama usulü uygulanarak üretilen buğday için %20 oranında eser verimliliği ve %30 oranında su tasarrufu sağlanması epeyce değerli bir muvaffakiyet. Bölgedeki çiftçilerin çağdaş sulama biçimleri ile ilgili eğitim almış olması da farkındalığı artırdı. Artık çağdaş sulama biçimlerinin yaygınlaştırılması için elimizden gelen tüm çabayı göstereceğiz” dedi.
İklim değişikliğine uyumlu sürdürülebilir tarım uygulamalarını yaygınlaştırmanın büyük ehemmiyet taşıdığına dikkat çeken Ülker CEO’su Mete Buyurgan ise şu ayrıntıları aktardı: “İsrafsız şirket modeliyle ve uzun vadeli sürdürülebilirlik gayeleriyle çalışırken, ziraî üretimin sürdürülebilirliğine katkı vermeyi, hakikat tarım uygulamalarının yaygınlaşmasına yönelik projeleri desteklemeyi fazlaca önemsiyoruz. Bu sebeple SKD Türkiye’nin iklim değişikliğinin su kaynakları üstündeki tesirini tahlil etmeyi ve tarımda verimli sulama stratejileri geliştirmeyi amaçlayan Su Riskleri Projesi’nin ana sponsoru olduk. Projenin birinci fazındaki su tasarrufu ve eser verimliliği sonuçları da gerçek yolda ilerlendiğini gösterdi. Bu projeyle çiftçilerin su kullanması konusundaki farkındalığını artırmayı ve ülkemizin sürdürülebilir geleceğine katkı sağlamayı hedefliyoruz”.
SKD Türkiye, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı’nca ülke genelinde başlatılan “Ulusal Su Verimliliği Seferberliği”nin de kıymetli bir paydaşı. SKD Türkiye su kaynaklarının sürdürülebilir formüllerle kullanması konusunda yürüttüğü çalışmalarla Ulusal Su Verimliliği Seferberliği’ni destekleyecek.
RAPORUN ÖN PLANA ÇIKAN SONUÇLARI NELER?
Sürdürülebilir tarım uygulamaları için değerli bir kaynak niteliği taşıyan raporda ön plana çıkan bulgular şöyle:
- Proje kapsamında seçilen Kırıkkale ili Delice ilçesi Çerikli Beldesi, 250-300 mm yıllık yağış ölçüsüne sahip olup, ülkemizin en az yağış alan havzalarından Kızılırmak Havzası’nda yer alıyor.
- Proje kapsamında, 2021-2022 sezonunda Çerikli beldesinde buğday ve silajlık mısır üretiminde damla sulama metodu uygulanarak, ziraî su verimliliğinin artırılması hedeflendi.
- Buğday denemesinde, klasik teknikler ile üretim yapan ve yağmurlama sulama sistemi kullanan çiftçi uygulamasına kıyasla, damla sulama yolu ve optimum sulama programı kullanılan proje uygulamasında %20 daha yüksek randıman (264 kg/da) elde edildi.
- Silajlık mısır denemesinde ise, damla sulama sistemi kurulan fakat sulama sıklığı çiftçiye bırakılan uygulamaya kıyasla, damla sulama metodu ve optimum sulama programı kullanılan proje uygulamasında 70 ve 140 cm lateral aralığına sahip işletme ünitelerinde sırasıyla %23 ve %3 daha yüksek randıman (4.900 kg/da ve 4.100 kg/da) sağlandı.
- Proje alanında buğdayda %30, mısır üretiminde %45’e varan oranda su tasarrufu yapılarak daha âlâ randıman elde edilmiş olması projenin başarısına işaret ediyor.
- Ülkemizde tarımda su verimliliğinin sağlanması için çağdaş sulama formlarının yaygınlaştırılmasının pek kıymetli olduğu biliniyor. Proje kapsamında ağır bir saha çalışması gerçekleştirilerek çiftçilerle birebir bağlantı kuruldu. Bu süreçte çiftçinin çağdaş sulama hallerinin uygulanmasında eğitim, bilinçlendirme ve teşvik sistemleri konusunda bilgilendirilme gereksinimi olduğu gözlemlendi.
- İklim değişikliğinin tesirlerini azaltmak, etraf sıhhatini korumak ve sürdürülebilir üretimi gerçekleştirmek için mevcut üretim modellerinin gözden geçirilmesi, uygunlaştırılması, akıllı tarım uygulamalarına geçilmesi istikametinde teşebbüslerin başlatılması gerekiyor.
- Entegre su idaresi yaklaşımı çerçevesindekamu, özel bölüm, akademi, sivil toplum kuruluşları ve tüm su kullanıcılarının iştiraki ve iş birliği ile tahlil odaklı idare modellerinin oluşturulması su güvenliği için ehemmiyet arz ediyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı