KPMG’nin Global İnşaat Araştırması’na nazaran teknoloji tüm dallarda olduğu üzere inşaatı da değişime zorluyor. Lakin proje sahipleri ve yükleniciler her vakit tıpkı teknoloji yatırım modellerini takip etmiyor. KPMG İnşaat Bölüm Önderi Engin Ölmez, “Sektör topluca bir dönüm noktasında. Ya ferdi paydaşlarla mevcut muhafazakar, kopuk ve deher neysel yatırım yoluna devam edecek ya da ortak kazanımlar için iş birliği yapacak” dedi
KPMG, Global İnşaat Araştırması’nın 13’üncüsünü yayınladı. Araştırmaya 186 global inşaat ve mühendislik firmasının üst seviye yöneticileri katıldı. Araştırmaya nazaran; pandemiye hazırlıksız olan şirketler, maliyet aşımları ve program gecikmeleri niçiniyle dertler yaşadı. Fakat birkaç bölüm haricinde, proje sahipleri sıhhat tesisleri, rüzgar çiftlikleri, bilgi merkezleri, yollar, demiryolu ve köprüler üzere kamu ve özel bölüm projelerini finanse etmeye devam ettiği için, yükleniciler portföylerinde bu şoku atlatacak kâfi çeşitliliğe sahip olabildiler. Proje sahiplerinin üçte ikisi sermaye programlarında bir genişleme öngörüyor. İştirakçilerin yarısı ise inşaat piyasasının gelecekteki tarafı konusunda ‘oldukça’ yahut ‘biraz’ optimist.
“Yöneticiler esnekliği artırmaya çalışıyor”
Raporu kıymetlendiren KPMG Türkiye İnşaat Dal Önderi Engin Ölmez, “Kürel inşaat kesimi oyuncuları, birfazlaca açıdan Covid-19’un zorluklarına takdire şayan bir biçimde karşılık verdi. Fakat sırf şoklara faal bir biçimde karşılık vermenin kâfi olmadığını, esnekliğin operasyonel hale getirilmesi ve kilit bir güç olarak ele alınması gerektiğini de gördüler. Yöneticiler, daima olarak esnekliği artırmaya çalışıyor. Uzaktan çalışma ve dijital iş birliği konusundaki çarpıcı gelişmeler esnekliği yönlendiren baş faktörler. Tedarik zinciri ve yönetişimin yanı sıra finans idaresi, risk idaresi ve işgücü/kaynak idaresi de en değerli üç odak alanı olarak karşımıza çıkıyor” dedi. Ölmez, şu biçimde devam etti:
“Risk idaresinde gidilecek yol var”
“Diğer taraftan araştırma sonuçları bölümün sofistike ve bütünsel risk idaresi uygulamaları geliştirmekte kat etmesi gereken biraz daha yolu olduğunu ortaya koyuyor. Proje seviyesindeki faaliyetler, işletme üniteleri ve bölgeler içinde yeterli bir irtibat kurmak için kurumsal risklerin daha ciddiye alınması gerekiyor. Bilhassa ESG’nin artan kıymetiyle birlikte şirketlerin idare konseyi stratejisi seviyesinden tertibe kadar sorun idaresinde daha düzgün olmaları da kural. Bu, şirketlerin stratejilerini değiştirmesine, ne yapmayı seçecekleri ve artık ne yapmayacakları konusunda birtakım güç ve düzgün kararlar almalarına niye olabilir. Topluca bir dönüm noktasında olan kesimin Covid-19’a karşı verdiği muvaffakiyet ortada fakat biroldukça yüklenici ve bilhassa de proje sahibi proje performansında kademe atlayabilecek ve daha sonraki şoklara karşı direnci artırabilecek araçlardan mahrum. Teknolojiyi benimsemeye yönelik eforlar karmaşık. Ya ferdi paydaşlarla mevcut muhafazakar, kopuk ve deher neysel yatırım yoluna devam edecek ya da ortak kazanımlar için iş birliği yapacaklar.”
Araştırmadan çıkan sonuçlar şu biçimde:
KPMG, Global İnşaat Araştırması’nın 13’üncüsünü yayınladı. Araştırmaya 186 global inşaat ve mühendislik firmasının üst seviye yöneticileri katıldı. Araştırmaya nazaran; pandemiye hazırlıksız olan şirketler, maliyet aşımları ve program gecikmeleri niçiniyle dertler yaşadı. Fakat birkaç bölüm haricinde, proje sahipleri sıhhat tesisleri, rüzgar çiftlikleri, bilgi merkezleri, yollar, demiryolu ve köprüler üzere kamu ve özel bölüm projelerini finanse etmeye devam ettiği için, yükleniciler portföylerinde bu şoku atlatacak kâfi çeşitliliğe sahip olabildiler. Proje sahiplerinin üçte ikisi sermaye programlarında bir genişleme öngörüyor. İştirakçilerin yarısı ise inşaat piyasasının gelecekteki tarafı konusunda ‘oldukça’ yahut ‘biraz’ optimist.
“Yöneticiler esnekliği artırmaya çalışıyor”
Raporu kıymetlendiren KPMG Türkiye İnşaat Dal Önderi Engin Ölmez, “Kürel inşaat kesimi oyuncuları, birfazlaca açıdan Covid-19’un zorluklarına takdire şayan bir biçimde karşılık verdi. Fakat sırf şoklara faal bir biçimde karşılık vermenin kâfi olmadığını, esnekliğin operasyonel hale getirilmesi ve kilit bir güç olarak ele alınması gerektiğini de gördüler. Yöneticiler, daima olarak esnekliği artırmaya çalışıyor. Uzaktan çalışma ve dijital iş birliği konusundaki çarpıcı gelişmeler esnekliği yönlendiren baş faktörler. Tedarik zinciri ve yönetişimin yanı sıra finans idaresi, risk idaresi ve işgücü/kaynak idaresi de en değerli üç odak alanı olarak karşımıza çıkıyor” dedi. Ölmez, şu biçimde devam etti:
“Risk idaresinde gidilecek yol var”
“Diğer taraftan araştırma sonuçları bölümün sofistike ve bütünsel risk idaresi uygulamaları geliştirmekte kat etmesi gereken biraz daha yolu olduğunu ortaya koyuyor. Proje seviyesindeki faaliyetler, işletme üniteleri ve bölgeler içinde yeterli bir irtibat kurmak için kurumsal risklerin daha ciddiye alınması gerekiyor. Bilhassa ESG’nin artan kıymetiyle birlikte şirketlerin idare konseyi stratejisi seviyesinden tertibe kadar sorun idaresinde daha düzgün olmaları da kural. Bu, şirketlerin stratejilerini değiştirmesine, ne yapmayı seçecekleri ve artık ne yapmayacakları konusunda birtakım güç ve düzgün kararlar almalarına niye olabilir. Topluca bir dönüm noktasında olan kesimin Covid-19’a karşı verdiği muvaffakiyet ortada fakat biroldukça yüklenici ve bilhassa de proje sahibi proje performansında kademe atlayabilecek ve daha sonraki şoklara karşı direnci artırabilecek araçlardan mahrum. Teknolojiyi benimsemeye yönelik eforlar karmaşık. Ya ferdi paydaşlarla mevcut muhafazakar, kopuk ve deher neysel yatırım yoluna devam edecek ya da ortak kazanımlar için iş birliği yapacaklar.”
Araştırmadan çıkan sonuçlar şu biçimde:
- Araştırmaya katılan global oyuncuların yüzde 36’sı pandemiye çabucak karşılık verdiklerini söylerken, yüzde 62’si süratli ve kararlı bir biçimde toparlanabildiğini düşünüyor.
- İştirakçilerin yüzde 87’si sermaye projelerinde/programlarında esneklik planlamasının hayli yahut çok değerli olduğunu söylüyor, yüzde 93’ü bu gayeye ulaşmak için kaynak ayırıyor.
- Şirketlerinin pandemi niçiniyle bütçe ve/veya planlanan performans gayelerini (yüzde 20 yahut üzeri bir faktörle) yakalayamadığını söyleyenlerin oranı yüzde 37. Yüzde 60’ı kurumsal risk idaresi, portföy risk idaresi ve proje risk idaresi işlevleri içinde entegrasyonu ve şeffaflığı artırma gereksinimini kabul ediyor.
- Kesimdeki yöneticiler, son senelerda risk idaresine para ve kaynak ayırmakla kalmıyor, bu trend devam edecek üzere gözüküyor. İştirakçilerin yüzde 66’sı gelecekte risk idaresine orta yahut yüksek seviyede yatırım yapmayı planlıyor.
- İştirakçilerin yüzde 40’ı, şirketlerinin; insanların telaşlarını ve yaşadıkları zorlukları çekinmeden lisana getirebildikleri açıkça tanımlanmış bir risk kültürü oluşturmaya kararlı olduğunu söylüyor.
- Şirketlerinin kurumsal, portföy ve proje risk idaresini kapsayan bütünleşik bir pahalar sistemine sahip olduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 34.
- Proje sahiplerinin yüzde 65’i tarifli portföy idare süreçlerine ve yöneticilerin genel portföy tarafı ve performansından haberdar olmalarını ve kaynakların optimal kullanmasını sağlayan yerleşik bir sermaye tahsisi çerçevesine sahip. Sıhhat, devlet, güç ve kamu hizmetleri, sermaye tahsisini en tesirli biçimde uyguluyor üzere görünen bölümler.
- Proje sahiplerinin yüzde 45’i projeler içinde sermaye tahsisini denetleyecek yerleşik bir varlık idaresi takımına sahip değil. Teknoloji, medya ve telekom dallarına hizmet veren iştirakçiler, ortadaki farkın bir biçimde kapandığına güvenseler de yükleniciler, ESG çerçevelerini temel sermaye kararlarına entegre etmede proje sahiplerinin epey gerisinde görünüyor. Sermaye tahsisi, aslında yükleniciler için öteki bir zorluk. İştirakçilerin yalnızca üçte biri sermaye tahsisi çerçevesine sahip olduklarını söylüyor.
- İştirakçi şirketlerin sırf yüzde 46’sının çeşitli ve kapsayıcı takımlar oluşturmaya yönelik resmi bir programı var. Bu mevzuda Amerika yüzde 66 ile başı çekerken Avrupa, Orta Doğu ve Afrika yüzde 29 ile onu takip ediyor. Cinsiyet ve ırk çeşitliliğini artırmaya yönelik liderlik programı bulunan şirketlerin oranı ise yüzde 43.
- Yöneticilerin yüzde 68’i şirketlerinin çeşitlilik konusunda eğitim, öğretim ve farkındalık gerçekleştirdiğini ve yüzde 58’i işe alım süreçlerine daha fazla çeşitlilik yerleştirmeye dikkat ettiklerini söylüyor.
- Yöneticilerin yüzde 37’si şirketlerinin tedarik zinciri çeşitliliğini izleyerek ölçüp ölçmediği sorulduğunda “Bilmiyorum” cevabını verdi.
- Araştırmaya katılan yöneticilerin sadece yüzde 16’sı şirketlerinin büsbütün entegre sistemlere ve araçlara sahip olduğunu söylüyor. İştirakçilerin yalnızca yüzde 6’sı iş süreçlerinin tamamını yahut birçoklarını otomatize ettiklerini belirtiyor.
- Proje sahipleri ve yükleniciler her vakit birebir teknoloji yatırım modellerini takip etmiyor. Yükleniciler (yüzde 48) bilhassa entegre PMIS, dronelar, BIM ve gelişmiş bilgi ve analitik olmak üzere biroldukça kategoride erken benimseyenlerden olma eğiliminde.