KraLaz
Member
- Katılım
- 25 Eyl 2020
- Mesajlar
- 872
- Puanları
- 16
Sigaranın, teneffüs yolu enfeksiyonları, kanser ve ateroskleroza eğilimi artırdığı, bununla birlikte AIDS’in süratli klinik progresyonunda da değerli role sahip olduğu çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir. Sigaranın immun sistemi baskılayıcı tesiri niçiniyle bu tıp sistemik hastalıklara yol açtığı düşünülmektedir. Sigara hücresel immünite elemanı olan T hücrelerinin çoğalımını baskılamakta; doğal öldürücü hücreler (natural killer) ve alveolar makrofaj işlevlerini etkilemekte; Ig G ve Ig A’nın serum seviyelerinde düşüklüğe niye olmaktadır (1).
Sigaranın teneffüs sistemi enfeksiyonlarına eğilimi artırma niçinleri içinde, en mühimlerinden birisi T hücre cevabının baskılanmasıdır. T hücre cevabının baskılandığı durumlarda humoral immünite de dolaylı olarak negatif tarafta etkilenmektedir. Tütün flavinoidlerinin prolizisi kararı ortaya çıkan hidrokinon (HQ) ve katekol, T hücresinin IL-2 ye bağlı olarak çoğalmasını baskılamakta ve hücrenin S fazına girmesini engellemektedir. Sigaradaki katranın, ribonükleotid redüktaz enzimini inhibe ederek lenfosit proliferasyonunu inhibe ettiğini gösteren çalışmalar mevcuttur. Bu enzim inhibisyonu için 2 yada 3 sigara içilmesi kâfi olup, inhalasyon havasında bulunan bu hususlar tekrarki sigara içimine kadar bu inhibisyonu devam ettirmekte ve her yine edilen sigara içimi ile bu kısır döngü sürdürülmektedir. Hidrokinon (HQ) hücre ortasında bir nükleer transkripsiyon faktörü olan NF-’nin aktivasyonunu engelleyerek, hücrenin G1 fazından S fazına geçişini engellemektedir. Hücre siklusu denetim ağının bozulması beraberinde tümör progresyonu üzerinde de tesirli olmaktadır (17).
Hayvan modelleri ve beşerler üzerinde yapılan çeşitli çalışmalarda sigaranın pulmoner T hücre cevabında bariz supresyona yol açtığı gösterilmiştir. Hidrokinon (HQ) ve katekol, reaktif oksijen mamüllerinin fazla ölçüde oluşumunu sağlayarak DNA hasarına yol açmaktadır. In vitro şartlarda yapılan çalışmalarda 50 M hidrokinon ve katekolün DNA sentezini bloke ettiği gösterilmiştir.
Sigara içenlerin BAL (bronko-alveolar lavaj) örneklerinde, hidrokinon ve katekolün T hücrelerinin mitojenlere karşı olan proliferatif karşılığını ve alveolar makrofajların sitokin (IL-1) üretim ve salımını azalttığı; ayrıyeten yardımcı (helper ) ve baskılayıcı (supressör) T hücreleri içindeki oranı değiştirdiği gösterilmiştir (5).
Bronş assosiye lenfoid doku (BALT), immün sistemin akciğerlerdeki komponentlerinden biri olup; follikül oluşturan lenfosit toplulukları, yüksek endotelial venüller, intraepitelial lenfositler ve M hücrelerinden oluşmuştur. Lakin kimi çalışmalar BALT’ın sigara içen şahıslarda saptanabileceğini, sigara alışkanlığı olmayan bireylerde ise mevcut olmadığını göstermiştir. BALT’ın partikül formundaki antijenlere, bilhassa sigara içerek inhale edilen antijenik yapıdaki moleküllere, karşı geliştiği belirtilmektedir (2-4).
Sigaranın periferik hava yollarında, bilhassa subepitelyal bölgede, inflamasyona yol açtığı bilinmektedir. Olağan bir akciğerde goblet hücreleri santral hava yollarında saptanırken, periferik hava yollarında ise ender olarak saptanır. Sigara içenlerde ise periferik hava yollarında goblet hücre popülasyonu yanında nötrofillerin de arttığını görmekteyiz. Nötrofiller goblet hücrelerinin sekretuar işlevini arttırmakta ve çok mukus salınımına yol açmaktadır. Ayrıyeten santral, periferik havayolları, subepitel ve epitel dokusunda CD8 + T hücre, makrofaj infiltrasyonu akciğerdeki yaygın inflamasyonun delilleridir (6). Niewoehner ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada, akciğer işlevleri olağan olan sigara içicilerin bronş epitelinde, makrofaj ve CD45 taşıyan hücrelerin arttığı gösterilmiştir. Astmatik hastalarda hava yollarının dış yüzeyi olan adventisya katmanında bu inflamatuar hücrelerin birikimi gözlenirken, sigaraya bağlı obstrüktif akciğer hastalığı gelişen hastalarda ise, inflamasyonun iç yüzeyde olduğu ve hava yolunun çapının bu sebeple daraldığı bildirilmektedir (7).
Sigara içmek, 4000 in üzerinde biyoaktif partikülü duman formunda solumak demektir. Bu biyoaktif komponentler, konağın hücre içi ve hücre dışı DNA P-450 ve glutatyon transferaz üzere detoksifikasyon sistemleriyle etkileşime girmektedir. bu biçimdece oksidatif kaynaklı bir gerilim meydana getirilmekte ve immün sistem aktivasyonu ile inflamatuar sistem devreye sokulmaktadır. Sigara içenlerde, dolanımdaki makrofajların sayısının arttığı ve bu hücrelerden oksijen radikal salınımının arttığı gösterilmiştir (8). Çeşitli çalışmalarda sigara içimi ile endotele, trombosi ve lökosit adezyonunun arttığı, trombositlerin agregasyonunun kolaylaştığı ve bu yolla sigaranın ateroskleroza yer hazırladığı gösterilmiştir. bir daha bu şahıslarda C-reaktif protein, interselüler adezyon molekülleri ve nötrofil sayısının artışı ile aterosklerozdan dolayı mortalitede artış içinde müspet bir korelasyon olduğu gösterilmiştir. Ateroskleroz plağında bu inflamatuar tepkilerin progresyonu, plağın rüptürüne ve tromboza yol açabilmektedir. İnflamasyon ve birlikteinde eşlik eden pro-oksidan proçes, hem de karsinogenezisin bir hayli evresinden de sorumlu tutulmaktadır (9).
Kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) gelişmesinde en değerli faktörlerden biri, bilindiği üzere, sigara içmektir. Proteaz ve antiproteazlar içindeki istikrar, patogenezdeki faktörlerden biridir. bir daha bu istikrar içerisinde de, oksidatif sistemi devrede görmekteyiz. Oksidatif gerilimin, akciğer makrofajlarının nükleer ve mitokondrial genomlarında genetik hasara yol açtığı bildirilmektedir (10).
Ağır sigara içenlerde mukozal yüzeylerde bulunan sekretuar Ig A’nın azaldığı, bir daha bu bireylerde epitelyal baş ve boyun tümörlerinin görülme mümkünlüğünün arttığı belirtilmiştir. Sigara içen bireyler üzerinde yapılan bir öbür çalışmada, mukozal yüzeyden ve bronko-alveolar lavaj ile alınan materyellerde sekretuar Ig A’nın azaldığı ve lokal antikor seviyelerinin yetersiz olduğu gösterilmiştir. Sigara içimi immüniteyi direk yolla etkilediği üzere; mukus imali, hür oksijen radikali üretimi üzere sekonder faktörlerin üretimini da değiştirerek, indirekt yolla bedenin savunma düzeneklerini bozmaktadır.
Sigara içimi ile bir epeyce kanserojen unsur bedene alınmakta olup, bunlardan birisi de polisiklik hidrokarbonlardır (PAH) . PAH kümesi elemanı olan benzopyrene, sitokrom P450 (CYP) ile katalize edilmekte, sonrasındasında hücre DNA’sına bağlanmaktadır. Doku DNA’ larında bu toksik husus düzeyi karsinojen hususa ne kadar maruz kalındığı hakkında bize kantitatif bilgi verebilmektedir. Bronkoalveolar makrofajlar (BAM), inhale partiküllere karşı defansta pek değerli immün sistem elamanlarıdır. BAM’daki bu karsinojen unsurların metabolizması ve bioaktivasyonu kanser etiyolojisinde çok değerlidir. Son yapılan çalışmalarda CYP enzimlerinden olan CYP1 A1, CYP1 B1, CYP3 A4 ve CYP3 A5’in, PAH prokarsinojenlerini aktive ederek, akciğer kanser oluşumunda rol oynadığı belirtilmektedir (15).
Sıçanlar üzerinde yapılan bir çalışmada, sigaranın majör komponentlerinden biri olan nikotine, kronik olarak maruz kalım durumlarında antikor imalinin ve antijene bağlı T hücre sinyalizasyonunun inhibe edildiği gösterilmiştir. Ayrıyeten inozitol-1,4,5-trifosfat (IP3) ve sensitif intraselüler kalsiyum depolarında azalma; bunun kararında T hücre işlevlerinde bozulma meydana geldiği bildirilmiştir. Kalsiyum depoları, hücrenin nükleusu ile sitoplazması içindeki bağlantı için kritik derecede kıymetli olup, eksikliğinde hücrenin G0/G1 fazından S fazına geçişi bloke olmaktadır. bir daha uzun müddet nikotine maruz kalındığı durumlarda, T hücre anerjisinin geliştiği de bildirilmektedir (11).
Langerhans hücreleri, oral mukoza ve derinin epitel katmanında yerleşimli, immün sistemin pek kıymetli elemanlarından biri olup, lenfosit aktivasyonu ve antijen sunumuyla ilgilidir. Hücresel immünitenin değerli komponentlerinden biri olan langerhans hücrelerinin, viral, fungal infeksiyonlar ve neoplastik değişikliklerin engellenmesinde de pek kıymetli bakılırsavleri vardır. Yaşla birlikte hücresel immünitede ve onun komponentlerinden biri olan langerhans hücrelerinde sayı ve fonksiyonca azalma meydana geldiğinden, üstte bahsedilen enfeksiyonlar ve maligniteye eğilim artmaktadır (12-13). Yapılan çalışmalarda sigara içen şahıslarda, oral kavite ve dudakta, epitel langerhans hücre sayısında bariz azalma olduğu ve bu tesirin yaşla bir arada görülen azalmadan daha önemli olduğu belirtilmiştir. Oral mukoza, sigaradaki kanserojen hususlardan benzopyrene karşı geçirgendir. Langerhans hücreleri ise savunmada çok değerli lokal immün sistem elemanı olarak nazaranv yapmaktadır. halbuki sigara içenlerde, sigara; bu hücrelerin azalmasına ve işlevlerinin bozulmasına; ötürüsıyla lokal bariyerin kırılmasına yol açmaktadırlar. Sigara içen bireylerde oral mukoza ve servikal mukoza kanserlerinin sigara içmeyenlere göre daha sık görülme niçinlerinden birisinin, langerhans hücrelerindeki azalmaya bağlı olduğu bildirilmektedir (14).
Sigara içenlerde periodontitis gelişme mümkünlüğü, içmeyen bireylere nazaran daha yüksektir. Periodontitisli sigara içen bireylerin salya ve ağız çalkalama suyunda bakılan nötrofil sayısı ve elastaz düzeyinin düşük olduğu gösterilmiştir. Elastaz enziminin periodontitisden korunmada ve hastalığın güzelleşmesinde değerli bir rolü vardır. Sigara içenlerde doku tamirinin geciktiği ve tam olmadığı istikametindeki yayınlar bu enzimin rolünü açığa koymaktadır. Sigara damar duvarlarında konstrüksiyona ve permeabilitede azalmaya; bu durum ise nötrofillerin migrasyonunun bozulmasına yol açmaktadır. Sigara bununla birlikte, nötrofil kemotaksisini inhibe etmekte, hücre membranını paralize etmektedir. Tüm bu negatif tesirler nötrofil işlev bozukluğuna yol açmaktadır (16).
Sonuç olarak; sigaranın immün sistemde baskılayıcı tesiri bilhassa T, B hücreleri ve makrofajlar üzerine olmaktadır. Hücresel, humoral ve fagositer immün sistem hücrelerinin işlevlerini, bilhassa çoğalma kabiliyetlerini, bozarak bedenin defans sistemlerini kırmakta, bu yolla yenidenlayan kronik enfeksiyonlar, kanser ve ateroskleroz üzere hastalıklara yol açmaktadır.
Sigaranın teneffüs sistemi enfeksiyonlarına eğilimi artırma niçinleri içinde, en mühimlerinden birisi T hücre cevabının baskılanmasıdır. T hücre cevabının baskılandığı durumlarda humoral immünite de dolaylı olarak negatif tarafta etkilenmektedir. Tütün flavinoidlerinin prolizisi kararı ortaya çıkan hidrokinon (HQ) ve katekol, T hücresinin IL-2 ye bağlı olarak çoğalmasını baskılamakta ve hücrenin S fazına girmesini engellemektedir. Sigaradaki katranın, ribonükleotid redüktaz enzimini inhibe ederek lenfosit proliferasyonunu inhibe ettiğini gösteren çalışmalar mevcuttur. Bu enzim inhibisyonu için 2 yada 3 sigara içilmesi kâfi olup, inhalasyon havasında bulunan bu hususlar tekrarki sigara içimine kadar bu inhibisyonu devam ettirmekte ve her yine edilen sigara içimi ile bu kısır döngü sürdürülmektedir. Hidrokinon (HQ) hücre ortasında bir nükleer transkripsiyon faktörü olan NF-’nin aktivasyonunu engelleyerek, hücrenin G1 fazından S fazına geçişini engellemektedir. Hücre siklusu denetim ağının bozulması beraberinde tümör progresyonu üzerinde de tesirli olmaktadır (17).
Hayvan modelleri ve beşerler üzerinde yapılan çeşitli çalışmalarda sigaranın pulmoner T hücre cevabında bariz supresyona yol açtığı gösterilmiştir. Hidrokinon (HQ) ve katekol, reaktif oksijen mamüllerinin fazla ölçüde oluşumunu sağlayarak DNA hasarına yol açmaktadır. In vitro şartlarda yapılan çalışmalarda 50 M hidrokinon ve katekolün DNA sentezini bloke ettiği gösterilmiştir.
Sigara içenlerin BAL (bronko-alveolar lavaj) örneklerinde, hidrokinon ve katekolün T hücrelerinin mitojenlere karşı olan proliferatif karşılığını ve alveolar makrofajların sitokin (IL-1) üretim ve salımını azalttığı; ayrıyeten yardımcı (helper ) ve baskılayıcı (supressör) T hücreleri içindeki oranı değiştirdiği gösterilmiştir (5).
Bronş assosiye lenfoid doku (BALT), immün sistemin akciğerlerdeki komponentlerinden biri olup; follikül oluşturan lenfosit toplulukları, yüksek endotelial venüller, intraepitelial lenfositler ve M hücrelerinden oluşmuştur. Lakin kimi çalışmalar BALT’ın sigara içen şahıslarda saptanabileceğini, sigara alışkanlığı olmayan bireylerde ise mevcut olmadığını göstermiştir. BALT’ın partikül formundaki antijenlere, bilhassa sigara içerek inhale edilen antijenik yapıdaki moleküllere, karşı geliştiği belirtilmektedir (2-4).
Sigaranın periferik hava yollarında, bilhassa subepitelyal bölgede, inflamasyona yol açtığı bilinmektedir. Olağan bir akciğerde goblet hücreleri santral hava yollarında saptanırken, periferik hava yollarında ise ender olarak saptanır. Sigara içenlerde ise periferik hava yollarında goblet hücre popülasyonu yanında nötrofillerin de arttığını görmekteyiz. Nötrofiller goblet hücrelerinin sekretuar işlevini arttırmakta ve çok mukus salınımına yol açmaktadır. Ayrıyeten santral, periferik havayolları, subepitel ve epitel dokusunda CD8 + T hücre, makrofaj infiltrasyonu akciğerdeki yaygın inflamasyonun delilleridir (6). Niewoehner ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada, akciğer işlevleri olağan olan sigara içicilerin bronş epitelinde, makrofaj ve CD45 taşıyan hücrelerin arttığı gösterilmiştir. Astmatik hastalarda hava yollarının dış yüzeyi olan adventisya katmanında bu inflamatuar hücrelerin birikimi gözlenirken, sigaraya bağlı obstrüktif akciğer hastalığı gelişen hastalarda ise, inflamasyonun iç yüzeyde olduğu ve hava yolunun çapının bu sebeple daraldığı bildirilmektedir (7).
Sigara içmek, 4000 in üzerinde biyoaktif partikülü duman formunda solumak demektir. Bu biyoaktif komponentler, konağın hücre içi ve hücre dışı DNA P-450 ve glutatyon transferaz üzere detoksifikasyon sistemleriyle etkileşime girmektedir. bu biçimdece oksidatif kaynaklı bir gerilim meydana getirilmekte ve immün sistem aktivasyonu ile inflamatuar sistem devreye sokulmaktadır. Sigara içenlerde, dolanımdaki makrofajların sayısının arttığı ve bu hücrelerden oksijen radikal salınımının arttığı gösterilmiştir (8). Çeşitli çalışmalarda sigara içimi ile endotele, trombosi ve lökosit adezyonunun arttığı, trombositlerin agregasyonunun kolaylaştığı ve bu yolla sigaranın ateroskleroza yer hazırladığı gösterilmiştir. bir daha bu şahıslarda C-reaktif protein, interselüler adezyon molekülleri ve nötrofil sayısının artışı ile aterosklerozdan dolayı mortalitede artış içinde müspet bir korelasyon olduğu gösterilmiştir. Ateroskleroz plağında bu inflamatuar tepkilerin progresyonu, plağın rüptürüne ve tromboza yol açabilmektedir. İnflamasyon ve birlikteinde eşlik eden pro-oksidan proçes, hem de karsinogenezisin bir hayli evresinden de sorumlu tutulmaktadır (9).
Kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) gelişmesinde en değerli faktörlerden biri, bilindiği üzere, sigara içmektir. Proteaz ve antiproteazlar içindeki istikrar, patogenezdeki faktörlerden biridir. bir daha bu istikrar içerisinde de, oksidatif sistemi devrede görmekteyiz. Oksidatif gerilimin, akciğer makrofajlarının nükleer ve mitokondrial genomlarında genetik hasara yol açtığı bildirilmektedir (10).
Ağır sigara içenlerde mukozal yüzeylerde bulunan sekretuar Ig A’nın azaldığı, bir daha bu bireylerde epitelyal baş ve boyun tümörlerinin görülme mümkünlüğünün arttığı belirtilmiştir. Sigara içen bireyler üzerinde yapılan bir öbür çalışmada, mukozal yüzeyden ve bronko-alveolar lavaj ile alınan materyellerde sekretuar Ig A’nın azaldığı ve lokal antikor seviyelerinin yetersiz olduğu gösterilmiştir. Sigara içimi immüniteyi direk yolla etkilediği üzere; mukus imali, hür oksijen radikali üretimi üzere sekonder faktörlerin üretimini da değiştirerek, indirekt yolla bedenin savunma düzeneklerini bozmaktadır.
Sigara içimi ile bir epeyce kanserojen unsur bedene alınmakta olup, bunlardan birisi de polisiklik hidrokarbonlardır (PAH) . PAH kümesi elemanı olan benzopyrene, sitokrom P450 (CYP) ile katalize edilmekte, sonrasındasında hücre DNA’sına bağlanmaktadır. Doku DNA’ larında bu toksik husus düzeyi karsinojen hususa ne kadar maruz kalındığı hakkında bize kantitatif bilgi verebilmektedir. Bronkoalveolar makrofajlar (BAM), inhale partiküllere karşı defansta pek değerli immün sistem elamanlarıdır. BAM’daki bu karsinojen unsurların metabolizması ve bioaktivasyonu kanser etiyolojisinde çok değerlidir. Son yapılan çalışmalarda CYP enzimlerinden olan CYP1 A1, CYP1 B1, CYP3 A4 ve CYP3 A5’in, PAH prokarsinojenlerini aktive ederek, akciğer kanser oluşumunda rol oynadığı belirtilmektedir (15).
Sıçanlar üzerinde yapılan bir çalışmada, sigaranın majör komponentlerinden biri olan nikotine, kronik olarak maruz kalım durumlarında antikor imalinin ve antijene bağlı T hücre sinyalizasyonunun inhibe edildiği gösterilmiştir. Ayrıyeten inozitol-1,4,5-trifosfat (IP3) ve sensitif intraselüler kalsiyum depolarında azalma; bunun kararında T hücre işlevlerinde bozulma meydana geldiği bildirilmiştir. Kalsiyum depoları, hücrenin nükleusu ile sitoplazması içindeki bağlantı için kritik derecede kıymetli olup, eksikliğinde hücrenin G0/G1 fazından S fazına geçişi bloke olmaktadır. bir daha uzun müddet nikotine maruz kalındığı durumlarda, T hücre anerjisinin geliştiği de bildirilmektedir (11).
Langerhans hücreleri, oral mukoza ve derinin epitel katmanında yerleşimli, immün sistemin pek kıymetli elemanlarından biri olup, lenfosit aktivasyonu ve antijen sunumuyla ilgilidir. Hücresel immünitenin değerli komponentlerinden biri olan langerhans hücrelerinin, viral, fungal infeksiyonlar ve neoplastik değişikliklerin engellenmesinde de pek kıymetli bakılırsavleri vardır. Yaşla birlikte hücresel immünitede ve onun komponentlerinden biri olan langerhans hücrelerinde sayı ve fonksiyonca azalma meydana geldiğinden, üstte bahsedilen enfeksiyonlar ve maligniteye eğilim artmaktadır (12-13). Yapılan çalışmalarda sigara içen şahıslarda, oral kavite ve dudakta, epitel langerhans hücre sayısında bariz azalma olduğu ve bu tesirin yaşla bir arada görülen azalmadan daha önemli olduğu belirtilmiştir. Oral mukoza, sigaradaki kanserojen hususlardan benzopyrene karşı geçirgendir. Langerhans hücreleri ise savunmada çok değerli lokal immün sistem elemanı olarak nazaranv yapmaktadır. halbuki sigara içenlerde, sigara; bu hücrelerin azalmasına ve işlevlerinin bozulmasına; ötürüsıyla lokal bariyerin kırılmasına yol açmaktadırlar. Sigara içen bireylerde oral mukoza ve servikal mukoza kanserlerinin sigara içmeyenlere göre daha sık görülme niçinlerinden birisinin, langerhans hücrelerindeki azalmaya bağlı olduğu bildirilmektedir (14).
Sigara içenlerde periodontitis gelişme mümkünlüğü, içmeyen bireylere nazaran daha yüksektir. Periodontitisli sigara içen bireylerin salya ve ağız çalkalama suyunda bakılan nötrofil sayısı ve elastaz düzeyinin düşük olduğu gösterilmiştir. Elastaz enziminin periodontitisden korunmada ve hastalığın güzelleşmesinde değerli bir rolü vardır. Sigara içenlerde doku tamirinin geciktiği ve tam olmadığı istikametindeki yayınlar bu enzimin rolünü açığa koymaktadır. Sigara damar duvarlarında konstrüksiyona ve permeabilitede azalmaya; bu durum ise nötrofillerin migrasyonunun bozulmasına yol açmaktadır. Sigara bununla birlikte, nötrofil kemotaksisini inhibe etmekte, hücre membranını paralize etmektedir. Tüm bu negatif tesirler nötrofil işlev bozukluğuna yol açmaktadır (16).
Sonuç olarak; sigaranın immün sistemde baskılayıcı tesiri bilhassa T, B hücreleri ve makrofajlar üzerine olmaktadır. Hücresel, humoral ve fagositer immün sistem hücrelerinin işlevlerini, bilhassa çoğalma kabiliyetlerini, bozarak bedenin defans sistemlerini kırmakta, bu yolla yenidenlayan kronik enfeksiyonlar, kanser ve ateroskleroz üzere hastalıklara yol açmaktadır.