Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, çay alımlarında özel kesimin ÇAYKUR’un belirlediği taban fiyatından daha düşüğe alım yaptığını belirterek, “Taban fiyat kiloda 3,87 lira iken, çay hasadının devam ettiği ilçelerde özel kesimin alım meblağları kiloda 2 buçuk liraya kadar gerilemiştir” dedi.
Bayraktar, Çaykur tarafınca açıklanan taban fiyat kiloda 3,87 lira bulunmasına karşın, özel bölümün alım meblağlarının kimi bölgelerde kiloda 2 buçuk liraya kadar gerilemesine reaksiyon gösterdi.
TZOB Genel Lideri Bayraktar, Türkiye’de çay tarımının, çay konusunda yaşanan son gelişmelere değindi: Bayraktar şunları söylemiş oldu:
“Çay üreticilerimiz devlet tarafınca daha fazla desteklenmelidir”
“Toplulaştırmanın çabucak hemen yapılmaması niçiniyle işletme ölçeğinin küçük olması değerli problemlerden biridir. İşletme ölçeğinin büyütülmesi için kesinlikle toplulaştırma yapılmalıdır. İşletmelerin küçük ölçekli olması yanında çay bahçelerinin giderek yaşlanması ve çok yağışlar niçiniyle toprak yapısının bozulması üzere sıkıntılara da acil tahlil üretilmesi gerekmektedir.
Bu bağlamda, yaşlanmış çay bahçelerinin yenilenmesi, gençleştirilmesi ve toprak yapısının uygunlaştırılması evresinde çay üreticilerimiz devlet tarafınca daha fazla desteklenmelidir. 2016 yılından bu yana kiloda 13 kuruş olarak ödenen dayanak ölçüsü da artırılmalıdır.”
“Özel dal, üreticilerimizin emeğini ve alın terini dikkate almalıdır”
Bayraktar, Doğu Karadeniz Bölgemizde çay hasadının mayıs ayında başladığını belirterek, bölgenin iklimi ve coğrafik yapısı niçiniyle üreticilerimiz çok güç kurallar altında çay yetiştiriciliği yapmaktadır” diyerek şu açıklamaları yaptı:
“Üreticilerimizin bin bir zorlukla üreterek hasat ettiği yaş çayın bekletilmeden en kısa müddette işlenmesi gerekmektedir. Bu niçinle yaş çay alımlarının, eser kalite kaybına uğramadan ve üreticilerimiz mağdur edilmeden yapılması üreticilerimizin en büyük isteğidir. Çayın bölge ve ülke iktisadı üzerine katkıları dikkate alındığında yaş çay alım fiyatı üreticilerimiz açısından hayati kıymete sahiptir.
Özel dalımız çay alım fiyatlarında üreticilerimizin emeğini ve alın terini dikkate almalıdır. Çaykur ile özel bölüm içindeki yaş çay alım fiyatının farklılığı ve Çaykur kotalarının yetersizliğinden kaynaklanan problemler üreticilerin her dönem daha fazla mağduriyetine sebep olmaktadır.
“ÇAYKUR’un alım kapasitesi düşük”
Yaş çayın hasat edildikten daha sonra bekletilme mühletinin az olması ve Çaykur’un alım kapasitesinin hudutlu olması üzere niçinlerle üreticiler mamüllerinin değerli bir kısmını da özel bölüme satmaktadır.
Bölgede yaş çay alımlarının yüzde 53,3’ü Çaykur, yüzde 46,7’si özel kesim tarafınca yapılmaktadır.
Çaykur’un kotalarının haricinde kalan çay alımlarını fırsat olarak goren özel dalımız açıklanan fiyatın altında alım yaparak üreticileri mağdur etmektedir. Özel dalın açıklanan fiyatlar doğrultusunda alım yapması için gerekli önlemler alınmalıdır. Çaykur kotaları artırılarak fiyat istikrarı sağlanmalıdır.
Bu yıl Çaykur tarafınca açıklanan taban fiyat kiloda 3,87 lira iken, çay hasadının devam ettiği ilçelerde özel dalın alım fiyatları kiloda 2 buçuk liraya kadar gerilemiştir. Bu durumda üretilen çayın yarıya yakını düşük fiyattan pazarlanmaktadır.
“Üreticilerimiz ziyanına da olsa eser teslim ediyor”
Özel kesim, Çaykur’un sürece kapasitesi ve alım ölçüsünün yetersizliğini ve çiftçimizin bir an evvel eserini hasat ederek borçlarını kapatma isteğini fırsat olarak görmemelidir.
Başka taraftan özel bölüm; üreticilerimize kimi vakit teslim edilen yaş çay karşılığında, para yerine yüzde 25 ila 50 içinde değişen oranda kuru çay vermeyi teklif etmektedir. bu biçimdece pazarlama işini üreticiye yaptırmakta ve kuru çayı da piyasa satış fiyatından üreticiye satmaktadır. Üreticilerimizi ziyanına da olsa eser teslim etmek zorunda bırakmaktadır.
Bugün bölgede Çaykur olmasa çay fiyatlarının daha da gerileyeceği ortadadır. Çay üretim havzası haline gelen bölgenin istikrarlı bir biçimde üretime devam edebilmesi için özel bölümümüzün de fiyat konusunda en az Çaykur kadar çaba göstermesi gerekmektedir.
Coğrafik pozisyonu niçiniyle çayın haricinde yetiştirilecek eserleri epey fazla seçme talihi bulunmayan üreticilerimiz mağdur edilmemelidir.
Özel bölümümüzü yaş çay alımlarında üreticilerimize haklarını vermede daha dikkatli ve adaletli olmaya davet ediyoruz.”
“ÇAYKUR’un fabrika kiralaması sağlanmalı”
Bayraktar üreticilerin en değerli teminatlarından birinin ÇAYKUR olduğunu belirtti, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Çaykur’un yapısal güzelleştirmelerle birlikte alım kapasitesi ve bölümdeki gücü artırılarak yeri korunmalıdır. Bilhassa özel bölümde fiyatların fazla gerilediği periyotlarda ÇAYKUR’un fabrika kiralaması sağlanmalı ve özel bölümün düşük meblağlarına çiftçi mecbur bırakılmamalıdır.
Bu dönem Çaykur’un birinci sürgün periyodu yaş çay alım kotası dekara 600 kg olarak, ikinci sürgün de ise 450 kg olarak belirlendi. Üreticilerin bedeli fiyattan daha fazla eser satabilmeleri için Çaykur , ikinci sürgün çay alım kotasını dekarda 550 kilograma yükseltmelidir.”
Çay kanunu
yıllardır çay alımı ve pazarlama konusunda üreticilerin karşılaştığı sıkıntıların tahlilinin Çay Kanunu’nun çıkarılmasından geçmekte olduğunu vurgulayan Bayraktar, “Çay Kanunu’ taslak çalışmaları Ziraat Odalarımızın da ortasında olduğu tüm ilgili kurum ve kuruluşların çalışmaları ile tamamlanarak Tarım ve Orman Bakanlığına iletilmiştir” dedi ve üreticinin kanundan beklentilerini deklare etti:
“-Çay yetiştirilen alanların coğrafik durumunun dikkate alınması,
-Çay işletmelerinin yapısı ve çiftçilerin toplumsal kurallarının göz arkası edilmemesi,
-Açıklanan taban fiyatın altında eser pazarlanmasını azaltarak üreticinin istismarını önleyen, emeğini koruyan Çaykur’un daha fazla güçlendirilerek varlığını müdafaası,
-Gereksiz harcamaların engellenerek çay üreticisine ve kuru çay üretimine odaklanması,
-Çaykur’un çay kota ölçüsü ile sürece kapasitesinin artırılması,
-Kaçak çay girişlerinin önlenmesi,
-ÇKS’ye kayıtlılık oranının artırılması
-Çay bahçelerinin yenilenmesi, gençleştirilmesi ve dayanakların artırılarak devam ettirilmesi,
-Özel bölümün açıklanan fiyatlardan alım yapması için gerekli önlemlerin alınması üzere hususlar hazırlıkları devam eden Çay Kanunu’ndan üreticilerin şayet olmazsa olmaz öncelikli beklentileridir. Bu mevzuların yasal bir desteğe kavuşturulması çay kesiminde sık görülen keyfî uygulamalara mahzur olacaktır.
Çay üreticisi kanunun bundan evvel çıkarılmasını beklemektedir. Kanun taslağının Meclisten bir an evvel geçirilmesi ve yayımlanması konusunda TZOB olarak Bakanlığımıza her türlü dayanağı vermeye hazırız.”
Bayraktar, Çaykur tarafınca açıklanan taban fiyat kiloda 3,87 lira bulunmasına karşın, özel bölümün alım meblağlarının kimi bölgelerde kiloda 2 buçuk liraya kadar gerilemesine reaksiyon gösterdi.
TZOB Genel Lideri Bayraktar, Türkiye’de çay tarımının, çay konusunda yaşanan son gelişmelere değindi: Bayraktar şunları söylemiş oldu:
“Çay üreticilerimiz devlet tarafınca daha fazla desteklenmelidir”
“Toplulaştırmanın çabucak hemen yapılmaması niçiniyle işletme ölçeğinin küçük olması değerli problemlerden biridir. İşletme ölçeğinin büyütülmesi için kesinlikle toplulaştırma yapılmalıdır. İşletmelerin küçük ölçekli olması yanında çay bahçelerinin giderek yaşlanması ve çok yağışlar niçiniyle toprak yapısının bozulması üzere sıkıntılara da acil tahlil üretilmesi gerekmektedir.
Bu bağlamda, yaşlanmış çay bahçelerinin yenilenmesi, gençleştirilmesi ve toprak yapısının uygunlaştırılması evresinde çay üreticilerimiz devlet tarafınca daha fazla desteklenmelidir. 2016 yılından bu yana kiloda 13 kuruş olarak ödenen dayanak ölçüsü da artırılmalıdır.”
“Özel dal, üreticilerimizin emeğini ve alın terini dikkate almalıdır”
Bayraktar, Doğu Karadeniz Bölgemizde çay hasadının mayıs ayında başladığını belirterek, bölgenin iklimi ve coğrafik yapısı niçiniyle üreticilerimiz çok güç kurallar altında çay yetiştiriciliği yapmaktadır” diyerek şu açıklamaları yaptı:
“Üreticilerimizin bin bir zorlukla üreterek hasat ettiği yaş çayın bekletilmeden en kısa müddette işlenmesi gerekmektedir. Bu niçinle yaş çay alımlarının, eser kalite kaybına uğramadan ve üreticilerimiz mağdur edilmeden yapılması üreticilerimizin en büyük isteğidir. Çayın bölge ve ülke iktisadı üzerine katkıları dikkate alındığında yaş çay alım fiyatı üreticilerimiz açısından hayati kıymete sahiptir.
Özel dalımız çay alım fiyatlarında üreticilerimizin emeğini ve alın terini dikkate almalıdır. Çaykur ile özel bölüm içindeki yaş çay alım fiyatının farklılığı ve Çaykur kotalarının yetersizliğinden kaynaklanan problemler üreticilerin her dönem daha fazla mağduriyetine sebep olmaktadır.
“ÇAYKUR’un alım kapasitesi düşük”
Yaş çayın hasat edildikten daha sonra bekletilme mühletinin az olması ve Çaykur’un alım kapasitesinin hudutlu olması üzere niçinlerle üreticiler mamüllerinin değerli bir kısmını da özel bölüme satmaktadır.
Bölgede yaş çay alımlarının yüzde 53,3’ü Çaykur, yüzde 46,7’si özel kesim tarafınca yapılmaktadır.
Çaykur’un kotalarının haricinde kalan çay alımlarını fırsat olarak goren özel dalımız açıklanan fiyatın altında alım yaparak üreticileri mağdur etmektedir. Özel dalın açıklanan fiyatlar doğrultusunda alım yapması için gerekli önlemler alınmalıdır. Çaykur kotaları artırılarak fiyat istikrarı sağlanmalıdır.
Bu yıl Çaykur tarafınca açıklanan taban fiyat kiloda 3,87 lira iken, çay hasadının devam ettiği ilçelerde özel dalın alım fiyatları kiloda 2 buçuk liraya kadar gerilemiştir. Bu durumda üretilen çayın yarıya yakını düşük fiyattan pazarlanmaktadır.
“Üreticilerimiz ziyanına da olsa eser teslim ediyor”
Özel kesim, Çaykur’un sürece kapasitesi ve alım ölçüsünün yetersizliğini ve çiftçimizin bir an evvel eserini hasat ederek borçlarını kapatma isteğini fırsat olarak görmemelidir.
Başka taraftan özel bölüm; üreticilerimize kimi vakit teslim edilen yaş çay karşılığında, para yerine yüzde 25 ila 50 içinde değişen oranda kuru çay vermeyi teklif etmektedir. bu biçimdece pazarlama işini üreticiye yaptırmakta ve kuru çayı da piyasa satış fiyatından üreticiye satmaktadır. Üreticilerimizi ziyanına da olsa eser teslim etmek zorunda bırakmaktadır.
Bugün bölgede Çaykur olmasa çay fiyatlarının daha da gerileyeceği ortadadır. Çay üretim havzası haline gelen bölgenin istikrarlı bir biçimde üretime devam edebilmesi için özel bölümümüzün de fiyat konusunda en az Çaykur kadar çaba göstermesi gerekmektedir.
Coğrafik pozisyonu niçiniyle çayın haricinde yetiştirilecek eserleri epey fazla seçme talihi bulunmayan üreticilerimiz mağdur edilmemelidir.
Özel bölümümüzü yaş çay alımlarında üreticilerimize haklarını vermede daha dikkatli ve adaletli olmaya davet ediyoruz.”
“ÇAYKUR’un fabrika kiralaması sağlanmalı”
Bayraktar üreticilerin en değerli teminatlarından birinin ÇAYKUR olduğunu belirtti, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Çaykur’un yapısal güzelleştirmelerle birlikte alım kapasitesi ve bölümdeki gücü artırılarak yeri korunmalıdır. Bilhassa özel bölümde fiyatların fazla gerilediği periyotlarda ÇAYKUR’un fabrika kiralaması sağlanmalı ve özel bölümün düşük meblağlarına çiftçi mecbur bırakılmamalıdır.
Bu dönem Çaykur’un birinci sürgün periyodu yaş çay alım kotası dekara 600 kg olarak, ikinci sürgün de ise 450 kg olarak belirlendi. Üreticilerin bedeli fiyattan daha fazla eser satabilmeleri için Çaykur , ikinci sürgün çay alım kotasını dekarda 550 kilograma yükseltmelidir.”
Çay kanunu
yıllardır çay alımı ve pazarlama konusunda üreticilerin karşılaştığı sıkıntıların tahlilinin Çay Kanunu’nun çıkarılmasından geçmekte olduğunu vurgulayan Bayraktar, “Çay Kanunu’ taslak çalışmaları Ziraat Odalarımızın da ortasında olduğu tüm ilgili kurum ve kuruluşların çalışmaları ile tamamlanarak Tarım ve Orman Bakanlığına iletilmiştir” dedi ve üreticinin kanundan beklentilerini deklare etti:
“-Çay yetiştirilen alanların coğrafik durumunun dikkate alınması,
-Çay işletmelerinin yapısı ve çiftçilerin toplumsal kurallarının göz arkası edilmemesi,
-Açıklanan taban fiyatın altında eser pazarlanmasını azaltarak üreticinin istismarını önleyen, emeğini koruyan Çaykur’un daha fazla güçlendirilerek varlığını müdafaası,
-Gereksiz harcamaların engellenerek çay üreticisine ve kuru çay üretimine odaklanması,
-Çaykur’un çay kota ölçüsü ile sürece kapasitesinin artırılması,
-Kaçak çay girişlerinin önlenmesi,
-ÇKS’ye kayıtlılık oranının artırılması
-Çay bahçelerinin yenilenmesi, gençleştirilmesi ve dayanakların artırılarak devam ettirilmesi,
-Özel bölümün açıklanan fiyatlardan alım yapması için gerekli önlemlerin alınması üzere hususlar hazırlıkları devam eden Çay Kanunu’ndan üreticilerin şayet olmazsa olmaz öncelikli beklentileridir. Bu mevzuların yasal bir desteğe kavuşturulması çay kesiminde sık görülen keyfî uygulamalara mahzur olacaktır.
Çay üreticisi kanunun bundan evvel çıkarılmasını beklemektedir. Kanun taslağının Meclisten bir an evvel geçirilmesi ve yayımlanması konusunda TZOB olarak Bakanlığımıza her türlü dayanağı vermeye hazırız.”